1. Głównym problemem zgłaszanym podczas konsultacji społecznych projektu ustawy dotyczącego zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), była wysokość składki na NFZ dla przedsiębiorców, którzy wybrali tzw. liniowy PIT, ryczałt albo kartę podatkową.

Rząd w projekcie zaproponował obciążenie w wysokości 9% osiąganego dochodu, a więc w identycznej wysokości jaką płacą pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, teraz ustalono, że ta składka będzie wynosiła 4,9%, przy czym przedsiębiorcy mający dochody do 6 tys. zł będą ją płacili w wysokości 270 zł.

Z kolei dla przedsiębiorców ryczałtowców podstawa składki zdrowotnej wyniesie 60% średniego wynagrodzenia w gospodarce przy rocznych przychodach do 60 tys. zł, 100% przy rocznych przychodach do 300 tys. zł i 180% przy rocznych przychodach powyżej 300 tys. zł.

Natomiast składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych wg. karty podatkowej wyniesie 9% ale liczone od minimalnego wynagrodzenia, a nie średniego wynagrodzenia w gospodarce jak proponowano do tej pory.

2. Sumarycznie to obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w oparciu o te trzy wyżej wymienione formy opodatkowania, spowoduje pozostawienie w ich kieszeniach około 2,5 mld zł rocznie.

Oznacza to, że wszystkie zmiany proponowane w ustawie o PIT, a więc wprowadzenie kwoty wolnej od podatku, a także podwyższenie II przedziału skali podatkowej oraz obniżenie wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, łącznie pozostawi u podatników około 16,5 mld zł rocznie.

3. Przypomnijmy, że w nowelizacji ustawy PIT, znalazła się propozycja podwyższenia kwoty wolnej od podatku z obecnych 3,090 zł na 30 tys. zł (a wiec podwyżka blisko 10-krotna), a także podwyższenie kwoty w II przedziale podatkowym, od której podatnicy płacą nie 17% a 32% stawkę PIT, z obecnych 85 tys. zł do 120 tys. zł, a więc o 40%.

Kwota wolna od podatku PIT jest podwyższana pierwszy raz od momentu wprowadzenia tego podatku czyli od ponad 30 lat (poza podwyższeniem kilka lat temu tej kwoty do 8 tysięcy zł dla podatników o najniższym poziomie dochodów), kwota II progu podatkowego jest podwyższana pierwszy raz od 12 lat, a wiec są to zmiany o charakterze wręcz przełomowym.

Zdecydowano także, że zlikwidowana zostanie możliwość odliczania wynoszącego do tej pory 7,75% odpisu składki na ubezpieczenia zdrowotne (NFZ) od podatku, od tej pory wszyscy ubezpieczeni, będą odprowadzali pełną 9% składkę na Fundusz, liczoną od ich wynagrodzenia, natomiast przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą będą odprowadzali składkę na NFZ wg. jednego z trzech sposobów opisanych wyżej, w zależności od formy opodatkowania, którą wcześniej wybrali.

4. Jednocześnie rząd przyjął rozwiązania uszczelniające pobór podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczące dużych firm, spółek kapitałowych i podatkowych grup kapitałowych, które wykazują straty, lub dochód niższy niż 1% przychodu (rozwiązanie podobne do obowiązującego w USA).

Spółki takie zostaną opodatkowane stawką 0,4% przychodów firmy i 10% wartości dochodów pasywnych spółki (czyli odsetki, zyski giełdowe, dochody z wynajmu nieruchomości), przy czym podatkiem tym nie będą objęte firmy ponoszące realne wydatki inwestycyjne w Polsce.

Ponadto od tak naliczonego dodatkowego obciążenia podatkowego, będą odliczane kwoty odprowadzonego podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), aby nie było posądzeń naszego kraju, że dochody dużych firm są podwójne opodatkowane.

Według szacunków przeprowadzonych przez rząd dochody budżetowe z tego dodatkowego obciążenia podatkowego od wielkich korporacji wyniosą przynajmniej 2 mld zł rocznie, choć będzie on dotyczył zaledwie kilu procent spółek kapitałowych.

Zbigniew Kuźmiuk