Dziś, w dniu Polskiego Państwa Podziemnego, pochowaliśmy w Panteonie Żołnierzy Wyklętych na warszawskich Powązkach 35 ludzi zamordowanych po wojnie przez komunistów za to, że odważyli się przeciwstawić dyktaturze z obcego nadania. To byli ludzie o bardzo różnych poglądach i biografiach. Połączył ich opór przeciw bezprawiu i śmierć z ręki tych, którzy wybrali służbę władzy narzuconej Polakom przez Stalina, przy cichej akceptacji Zachodu. Grzebiąc ich w anonimowych dołach komuniści próbowali wymazać ich z historii. To się na szczęście nie udało, a zapoczątkowana przez IPN akcja ekshumacji i identyfikacji bezimiennych ofiar powinna być kontynuowana tak długo, jak długo będzie szansa na przywrócenie doczesnym szczątkom ofiar komunistycznego terroru należnego im miejsca. W otwartym dziś na Powązkach pięknym Panteonie czeka jeszcze ponad dwieście kwater dla kolejnych polskich bohaterów.

Pamiętając o ofierze jaką złożyli ze swego życia żołnierze niepodległościowej partyzantki, nie wolno nam jednak zapominać o tym jak okrutne były czasy w których przyszło im żyć i jak dramatycznych musieli dokonywać wyborów, gdy przyszło im walczyć z  ludźmi mówiącymi tym samym językiem. Niekiedy z sąsiadami, znajomymi, a nawet krewnymi. Dlatego kiedy stałem dziś na Powązkach i patrzyłem na wyłożone jasnym kamieniem ściany Panteonu przez cały czas powracała do mnie myśl: czy uda się nam – żyjącym we współczesnej Polsce z jej wszystkimi mocnymi i słabymi stronami – zapobiec powtórzeniu tamtej tragedii? Ktoś może uznać to pytanie za przesadzone, ale jeśli patrzymy na to co dzieje się dziś w Europie – zarówno na jej wschodzie, jak i na południu – nie powinien mieć złudzeń: po latach ciszy wiatr historii zaczyna wiać coraz silniej.

Antoni Dudek

Źródło: http://antoni.dudek.salon24.pl/

+++

Osoby pochowane w Panteonie w dniu odsłonięcia pomnika:

Stanisław Abramowski „Bury”
Władysław Borowiec „Żbik”
por. Henryk Borowy-Borowski „Trzmiel”
Bolesław Budelewski „Pług”
por. Edmund Bukowski „Edmund”
mjr Jan Czeredys
por. Julian Czerwiakowski „Jurek”
Bolesław Częścik „Orlik”
mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”
Adam Gajdek „Agata”
por. Stefan Głowacki „Smuga”
Marian Kaczmarek „Paweł”
ppłk Stanisław Kasznica „Maszkowski”
ppłk Aleksander Kita
mjr Bolesław Kontrym „Żmudzin”
por. Józef Kozłowski „Las”
Zygfryd Kuliński „Albin”
Stanisław Kutryb „Ryś”
kpt. Stanisław Łukasik „Ryś”
Józef Łukaszewicz „Kruk”
ppłk Antoni Olechnowicz „Pohorecki”
płk Marian Orlik
Roman Henryk Pawłowski „Henryk Orłowski”
por. Tadeusz Pelak „Junak”
ppor. pil. Edward Pytko
Karol Rakoczy „Bystry”
Eugeniusz Smoliński „Kazimierz Staniszewski”
kpr. pchor. Dionizy Sosnowski „Zbyszek”
por. Zygmunt Szymanowski „Jezierza”
mjr Ludwik Świder „Johann Puk”
kpt. Aleksander Tomaszewski „Al”
por. Edmund Tudruj „Mundek”
por. Wacław Walicki „Tesaro”
por. Arkadiusz Wasilewski „Biały”
Ryszard Widelski „Irydion”