Osoba, która pragnie powrócić do Kościoła po formalnym odejściu ze wspólnoty, musi zgłosić się do parafii, na terenie której mieszka. Tam odbywa rozmowę z duszpasterzem na temat swojej decyzji o apostazji i powodach, dla których chce powrócić do jedności z Kościołem. Duszpasterz powinien zaproponować takiej osobie jakąś formę katechezy, dzięki której jej decyzja o powrocie będzie dojrzała i świadoma. Osoba, która świadomie odeszła z Kościoła, przed powrotem musi mieć świadomość grzechu apostazji i szczerze żałować.

Kolejnym krokiem jest sporządzenie w kancelarii parafialnej pisma do biskupa na podstawie dostarczonej metryki chrztu. Poza danymi apostaty i informacjami o miejscu i czasie dokonania apostazji, w dokumencie muszą znaleźć się okoliczności odejścia z Kościoła i motywacje powrotu. Apostata powinien też wyrazić żal i gotowość do podjęcia nałożonej przez biskupa pokuty.

Jeśli apostata deklaruje stan wolny, na wypadek ewentualnego zawarcia sakramentalnego związku małżeńskiego w przyszłości dokonuje się też tzw. aktu znania o stanie wolnym. Apostata i dwóch wiarygodnych świadków składają przysięgę, że w przeszłości nie zawarł on związku małżeńskiego.

Taką prośbę wraz z metryką chrztu i ewentualnym aktem znania o stanie wolnym kieruje się do biskupa miejsca. Duszpasterz dołącza też pismo przewodnie, w którym przedstawia swój obraz sytuacji apostaty.

Następnie decyzję podejmuje biskup, mogąc wcześniej spotkać się osobiście z apostatą lub wyznaczyć swojego delegata. Po rozeznaniu sprawy może zdecydować o przyjęciu apostaty na nowo do wspólnoty Kościoła. Robi to za pośrednictwem pisemnego dekretu, którym zdejmuje z niego kary kanoniczne. Biskup może też wyznaczyć pokutę i wezwać do zadośćuczynienia.

Po decyzji biskupa były apostata w sposób uroczysty składa wyznanie wiary w obecności proboszcza. Wówczas formalnie wraca do komunii z Kościołem. Jeśli jego życiowa sytuacja na to pozwala, może przystąpić do spowiedzi, a następnie wyrazić w sposób sakramentalny swoją jedność z Kościołem przyjmując Komunię świętą.