Odnaleziona przypadkowo książeczka, spisana ponad 1,5 tys. lat temu w języku koptyjskim, zaczyna się słowami: „Ewangelia dziejów Marii, matki Chrystusa, Pana naszego, tej, której archanioł Gabriel przyniósł dobrą nowinę. Ten, który podąży całym swym sercem, znajdzie to, czego szuka. Tylko nie bądź dwóch umysłów”. Obecnie książka jest w posiadaniu Harvard University's Sackler Museum, gdzie trafiła jako darowizna (należała wcześniej do znanego kolekcjonera i handlarza dziełami sztuki).

Książka nie jest ewangelią w tradycyjnym znaczeniu tego słowa, ale zawiera 37 niejasnych przepowiedni. Prof. Luijendijk, która przetłumaczyła dzieło, natrafiając już na początku na słowo „ewangelia”, była pewna, że będzie miała do czynienia z opowieścią o życiu i śmierci Jezusa. Albo przynajmniej z tekstem zbliżonym na przykład do tzw. ewangelii św. Tomasza, która znajduje się poza kanonem Pisma Świętego. Jednak o Jezusie jest zaledwie kilka wzmianek. Co zatem znajduje się w książeczce?

Treść „ewangelii” stanowią dość zawiłe i mętne przepowiednie, na przykład: „Niezwłocznie podąż przed siebie. To rzecz od Boga. Wiedz i zobacz, że od wielu dni twe cierpienie jest wielkie. Ale niech cię to nie frasuje, bowiem dotarłeś do przystani zwycięstwa”. Zdaniem prof. Luijendijk, mamy do czynienia ze zbiorem wskazówek czy życiowych porad, dla ludzi szukających odpowiedzi na swoje problemy. Książeczka mogła też służyć wróżbitom do interpretowania przepowiedni.

Odnaleziona „ewangelia” prawdopodobnie pochodzi ze świątyni św. Colluthusa w Egipcie, do której chętnie pielgrzymowano w czasach starożytnych. Dokonywały się tam nawet uzdrowienia. Archeologowie odkryli tam inne teksty, świadczące o tym, że w świątyni praktykowano wróżbiarstwo.

Prof. Luijendijk podkreśla, że takich książeczek do wróżbiarstwa jest oczywiście wiele, ale żadna do tej pory nie nazywała się „ewangelią”. W jej opinii, może to być związane z tym, że tak właśnie traktowali ją czytelnicy – szukając odpowiedzi na pytania o swoją przyszłość, chcieli otrzymać „dobrą nowinę”.

MaR/Wyborcza.pl