Święto Bożego Narodzenia koncentruje się na uniżeniu Syna Bożego podkreślając ziemskie narodziny Słowa Bożego. Epifania (z gr. objawienie) akcentuje Boską wielkość nowo narodzonego, który pragnie swą miłością zbawczą ogarnąć nie tylko naród wybrany, ale wszystkich ludzi (J 3,16-17). Te dwa święta obchodzono 6 stycznia w Kościele razem aż do IV w.

             Uroczystość Objawienia Pańskiego zwana jest popularnie Świętem Trzech Króli. Kluczem do zrozumienia tego święta jest jedynie 2 rozdział Ewangelii św. Mateusza, który mówi o Mędrcach przybywających do Betlejem, aby złożyć hołd Jezusowi. Mędrców nazywa się Królami w związku z proroctwami Starego Testamentu (Ps 72,10-11; Iz 60,3.6). Wymienia się ich najczęściej trzech ze względu na trzy dary o których wspomina Ewangelia i których symbolikę wyjaśnił w II w. św. Ireneusz z Lyonu: złoto ofiarowane Jezusowi jako królowi, kadzidło jako Bogu i mirrę jako człowiekowi zapowiadającą Jego śmierć. W ikonografii chrześcijańskiej można jednak spotkać czterech, sześciu, a nawet dwunastu mędrców.

Symbole:

C + M + B     Inicjały C+ M + B  odczytuje się jako błogosławieństwo. Jest to skrót od: Christus mansionem benedicat – Niech Chrystus błogosławi dom. Imiona: Kacper, Melchior, Baltazar pojawiły się w tradycji dopiero w X w. Istnieje zwyczaj oznaczania drzwi mieszkań ich pierwszymi literami K + M + B na znak wiary, że mieszkający w nich chrześcijanie na wzór Mędrców przyjęli narodzonego Jezusa jako swojego Boga i Króla. Zwyczaj ten nawiązuje także do Księgi Wyjścia, która mówi, że Izraelici znaczyli drzwi i progi domów krwią baranka, aby Pan nie pozwolił wejść niszczycielowi do wnętrza (Wj 12,21-28). 

Gwiazda       Chrystus objawiał się na różne sposoby. Prostym pasterzom posłał anioła (Łk 2,9-14), Mędrcom ukazał gwiazdę (Mt 2,2), uczniom uczynił w Kanie cud zmiany wody w wino (J 2,1-12) oraz objawił swoje Bóstwo w czasie Chrztu w Jordanie (Mt 3,13-17). W liturgii Uroczystości Objawienia Pańskiego słyszymy: Dzisiaj Chrystus objawił się jako Zbawiciel. Dlatego nie świętujemy jedynie przeszłego faktu. Świętujemy narodzonego ponad 2000 lat temu Chrystusa, który objawił się człowiekowi i nadal mu objawia się każdego dnia wzywając go do wiary.    

   Uroczystość Objawienia Pańskiego uczy więc, że chrześcijanie, podobnie jak mędrcy, którzy powrócili do domu inną drogą (Mt 2,12), winni po spotkaniu Zbawiciela rozpocząć nowe życie; doświadczywszy Jego miłującej obecności w sposób mądry objawiać ją światu. Jak mędrcy winni składać duchowe dary: złota swej ludzkiej wolności (Ga 5, 13-24), kadzidła codziennej modlitwy (1 Tes 5,17) oraz mirry –  czyli trudu bycia na co dzień dla Boga (Rz 12,1-2). Na tej drodze towarzyszy wszystkim poszukującym Słowo Boże, porównywane przez Ojców Kościoła do blasku gwiazdy prowadzącej do poznania prawdy (2 Tm 14-17).

 

za:poznan.biblista.pl


 

 

Opr. Renata Nehring 

 

Źródła:
Nadolski Bogusław, Liturgika, II, Poznań 1991.
Sinka Tarsycjusz, Liturgika, Kraków 1994.
Słownik symboliki biblijnej, red. W. Chrostowski, Warszawa 1998.