Rak trzustki stanowi pierwotną chorobę albo jest wtórnym rozrostem nowotworowych ognisk przerzutowych z innych narządów. Rak może pojawić się w każdym miejscu trzustki. Przez długi czas nowotwór trzustki nie daje żadnych objawów. Objawy związane z rakiem trzustki zależą od tego, w którym miejscu nowotwór zaatakował trzustkę. Może wszakże powodować narastającą żółtaczkę oraz powodować silne bóle w jamie brzusznej.

Objawy to:

zmniejszenie masy ciała,
żółtaczka i świąd skóry,
bóle brzucha lub pleców (charakterystyczne może być promieniowanie bólu od okolicy pępka obustronnie ku tyłowi do kręgosłupa),
postępujące (często bardzo szybko) zmniejszanie się masy ciała,
czasem inne objawy, takie jak cukrzyca (uważa się ją zarówno za jedną z możliwych przyczyn rozwoju raka trzustki, jak i za objaw tego nowotworu), objawy ostrego zapalenia trzustki, zakrzepica żylna, wędrujące zakrzepowe zapalenie żył itp.

W przypadku dużo rzadziej obserwowanych nowotworów powstających w części wewnątrzwydzielniczej trzustki poza wymienionymi objawami można stwierdzić również dolegliwości wywołane nadmierną produkcją niektórych hormonów. Do takich objawów należą m.in.:

duże wahania stężenia glukozy we krwi,
ciężka choroba wrzodowa żołądka,
ciężka biegunka.

Jak już wspomniano, rak trzustki często rozwija się skrycie, nie ujawniając się przez długi czas, dlatego wymienione powyżej główne objawy często w ogóle nie występują, a dolegliwości pojawiają się dopiero w bardzo zaawansowanym stadium choroby.

Diagnoza

Niestety, wciąż nie ma testów czy badań laboratoryjnych, które przyśpieszałyby rozpoznanie choroby. Jedyne, co możemy dla siebie zrobić, to chociaż raz w roku iść na ultrasonograficzne badanie jamy brzusznej. Aby potwierdzić przypuszczenia o nowotworze, najczęściej wykonuje się badania obrazowe. Należą do nich: USG, tomografia komputerowa, badanie endoskopowe (EPCW), biopsja cienkoigłowa (BAC), laparoskopia z biopsją i ultrasonografia laparoskopowa, rezonans magnetyczny (MRI). Badania te pozwalają nie tylko stwierdzić obecność samego nowotworu, ale także poznać stopień jego zaawansowania oraz stan innych narządów, które mogą być przez niego zaatakowane. Wykonuje się też oznaczenia markerów nowotworowych ułatwiające określenie typu nowotworu.

Leczenie

Trzustkę można leczyć odpowiednią dietą. Lekarze w leczeniu raka zalecają spożywanie pokarmów o dużej zawartości błonnika, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy C i innych antyoksydantów, które redukują zachorowanie na raka trzustki. W zaawansowanym stadium choroby u osób z rakiem trzustki nacieka on na inne narządy wewnętrzne, np.: dwunastnicę, przewód żółciowy, tkanki okołotrzustkowe, żołądek, śledzionę, jelito grube i węzły chłonne. W leczeniu raka trzustki stosuje się chirurgiczne wycięcie zmienionych nowotworowo miejsc, np. zespolenia omijające, resekcje paliatywne lub radykalne zabiegi operacyjne. Uzupełnieniem takiego leczenia raka może być chemioterapia i radioterapia. Leczenie raka tzw. „chemią” jest podawane w postaci np. gemcytabiny, cisplatyny, fluorouracylu (leki cytostatyczne). Leczenie raka trzustki jest bardzo trudne. Na skuteczność leczenia raka wpływa moment w którym został on zdiagnozowany. W przypadku raka trzustki tylko 24 proc. chorych z rakiem trzustki żyje około roku od momentu zdiagnozowania nowotworu trzustki, przeżycie pięcioletnie wynosi mniej niż 5 proc. Leczenie raka jest w tym wypadku mocno utrudnione przez późną diagnozę choroby.

Chirurgia...

Wycięcie nowotworu trzustki jest operacją skomplikowaną i obarczoną znaczną liczbą powikłań. Jest to jeden z największych i najbardziej złożonych zabiegów operacyjnych. Stopień trudności i ryzyko związane z tą operacją wynikają z anatomicznej bliskości trzustki i wielu ważnych struktur/narządów (żyła wrotna [główna żyła odprowadzająca krew z większej części jelita], wątroba, dwunastnica [pierwszy segment jelita o delikatnej i podatnej na uszkodzenia ścianie], aorta [główna tętnica ciała o średnicy 2–3 cm, prowadząca krew pod dużym ciśnieniem bezpośrednio z serca], żyła główna dolna [największa żyła organizmu, odprowadzająca krew do serca z 2/3 całego ciała]). Ponadto poprzez trzustkę przebiega główna tętnica odżywiająca większość jelita – jej uszkodzenie może skutkować martwicą niemal całego jelita. Sąsiedztwo tych i innych struktur sprawia, że operacja staje się bardzo trudna i ryzykowna, a dodatkowo, jeśli dojdzie od nacieczenia (zajęcia) przez nowotwór tych struktur, szanse na doszczętne wycięcie guza bardzo maleją.

mod