Orest Berezowski, bo tak nazywa się metropolita Onufry poza strukturami kościelnymi, miał w 2002 roku dobrowolnie przyjąć obywatelstwo rosyjskie, o czym nie poinformował ukraińskich władz. Jak zaznacza SBU, było to działanie nielegalne – zgodnie z ukraińskim prawem posiadanie podwójnego obywatelstwa jest zabronione. Oficjalne stanowisko SBU wskazuje także, że Onufry zachował aktywne kontakty z rosyjskim duchowieństwem, w tym z patriarchą Cyrylem, bliskim sojusznikiem Władimira Putina i gorliwym orędownikiem wojny przeciwko Ukrainie.

„Metropolita publicznie dystansował się od rosyjskiej agresji, ale w rzeczywistości utrzymywał silne więzi z patriarchatem moskiewskim i był lojalny wobec Kremla” – poinformowało SBU w oficjalnym komunikacie.

Duchowny już wcześniej odnosił się do informacji o rosyjskim obywatelstwie. W 2023 roku, w rozmowie z dziennikarzami, przyznał, że miał obywatelstwo Rosji, ale – jak twierdził – zrzekł się go i pozostaje wyłącznie obywatelem Ukrainy. Informacje śledczych temu zaprzeczają.

Utrata obywatelstwa przez Onufrego wpisuje się w szerszy proces transformacji religijnej na Ukrainie. Od 2018 roku rośnie znaczenie autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, uznanej przez Patriarchat Konstantynopola, co stanowiło przełom w relacjach cerkiewnych w regionie. W tym samym czasie ukraińskie władze zaczęły ograniczać wpływy Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego, oskarżając część jej duchowieństwa o kolaborację z okupantem.

Służby ukraińskie prowadziły liczne śledztwa wobec duchownych podejrzewanych o wspieranie rosyjskiej propagandy i współpracę z wywiadem wroga. Dochodziło do zatrzymań, a niektórzy duchowni zostali skazani prawomocnymi wyrokami. Państwo ograniczyło również możliwość działalności podmiotów religijnych związanych z rosyjską Cerkwią. Nowe przepisy wprowadzają zakaz funkcjonowania organizacji religijnych związanych z Rosją, uznawaną za agresora i zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.

Decyzja o odebraniu obywatelstwa Onufremu ma nie tylko wymiar prawny, ale i symboliczny. Pokazuje, że Ukraina traktuje bezpieczeństwo duchowe i ideowe jako element obrony narodowej. Oczyszczenie życia religijnego z wpływów rosyjskich jest – zdaniem wielu ekspertów – niezbędne dla wzmocnienia suwerenności państwowej.

Równolegle trwa także proces przejmowania przez Cerkiew autokefaliczną dawnych świątyń i parafii związanych dotąd z Patriarchatem Moskiewskim. Jednym z najbardziej znaczących wydarzeń było przekazanie Cerkwi Prawosławnej Ukrainy Ławry Peczerskiej w Kijowie – duchowego serca prawosławia na ziemiach ukraińskich.