W 2019 roku judaistyczna Chanuka trwa od 22 do 30 grudnia, przez osiem kolejnych dni. Chanuka upamiętnia przywrócenie monoteizmu w Palestynie i jest radosnym nacjonalistycznym świętem niepodległości. Podczas święta Żydzi zajadają się słodyczami smażonymi na oleju, dzieci żydowskie otrzymują słodycze, oraz bawią się w tradycyjne gry i zabawy.

 

Chanuka upamiętnia wydarzenia jakie miały miejsce w II wieku przed narodzeniem Chrystusa w Palestynie. Wtedy to Ziemia Święta znajdowała się pod tyrańskimi rządami Antiocha IV Epifanesa z grecko-syryjskiej dynastii Seleucydów. Zabronił on Żydom oddawania czci Bogu i nakazał kult greckich bożków. Posunął się nawet do zbezczeszczenia drugiej Świątyni i umieszczenia w niej w 164 r. p.n.e. posągu Zeusa.

Cztery lata później, w 160 roku p.n.e. żołnierze Antiocha wymordowali w dzień szabatu pobożnych Izraelitów, którzy nie chcieli splamić dnia pańskiego walką. Antioch zakończył rzeź, składając w Świątyni ofiarę ze świni, po czym zmieszał świńską krew z krwią kapłanów Świątyni. Tyran zabronił wówczas również praktykowania monoteizmu i lektury Starego Testamentu. Represjom towarzyszyło propagowanie nowych obyczajów (w tym i homoseksualizmu, pedofilii), igrzysk i greckiego politeizmu.

Izraelici zbuntowali się przeciw tym bezeceństwom. Na czele zwycięskiego buntu stanął kapłan Matatiasz i jego pięciu synów, a wśród nich późniejszy wódz Juda Machabeusz.

Święto Chanuka symbolizuje zwycięstwo słabszego, ale wiernego tradycji i Bogu narodu nad silniejszym, który chce narzucić pogaństwo; symbolizuje też potrzebę zachowania tożsamości wbrew presji świata zewnętrznego.

Podczas ośmiu dni świąt Żydzi zapalają po jednej świeczce każdego dnia na ośmioramiennym świeczniku chanukij, by upamiętnić cud, jaki zdarzył się, gdy Juda Machabeusz wyzwolił Świątynię. Po wyzwoleniu okazało się, że oliwy do Menory starczy tylko na jeden dzień, pomimo to Menora paliła się dni osiem aż do czasu, gdy wytłoczono nową oliwę. Zapalaniu świeczek towarzyszy wygłaszanie błogosławieństw, śpiewanie pieśni, modlitwy i czytania.

Obok Judy Machabeusza inną bohaterką Chanuki była Judyta. Dzięki jej odwadze (spoiła mlekiem wodza wrogów Izraela i śpiącemu odcięła głowę) Izraelici wygrali.

My katolicy jesteśmy nowym Izraelem. Przyjmując Jezusa, staliśmy się dziedzicami Starego Testamentu, ci, którzy odrzucili Jezusa, odrzucili też proroków, którzy zapowiadali nadejście Mesjasz. Historie biblijne są więc naszym dziedzictwem. W tym i naszym dziedzictwem są wydarzenia, które upamiętnia Chanuka. Nie jest więc niestosowny udział przedstawicieli polskich władz w tym świecie.

Nam Polakom jest też bliski też nacjonalistyczny sens Chanuki, święta ukazującego, że podstawą nacjonalizmu czy patriotyzmu musi być wiara. Dziś tak jak w czasach biblijnych siły pogaństwa darzą do zniszczenia naszej tożsamości religijnej. Tak jak w czasach biblijnych bezbożnicy są od nas silniejsi. Lecz pozostając wiernym Bogu, tak jak biblijni Izraelici, możemy skutecznie obalić tyranię pogan i odrodzić Polskę, bo jedyną drogą do pomyślności naszego narodu i kraju jest droga wierności Bogu.

Jan Bodakowski