1. Od początku listopada weszła w życie kolejna zmiana w systemie poboru podatku VAT, mianowicie wprowadzono obligatoryjną tzw. rozdzieloną płatność (split payment) dla towarów wrażliwych (objętych do tej pory tzw. odwróconą płatnością, która teraz uległa likwidacji).

Dobrowolna rozdzielona płatność funkcjonuje już od lipca 2018 roku i jak podaje ministerstwo finansów, przez rok jej funkcjonowania (od lipca 2018 do lipca 2019), zrealizowano w ten sposób 18,7 mln transakcji, a kwota w ten sposób zapłaconego podatku VAT wyniosła około 73,2 mld zł.

Korzystając z ponad rocznych doświadczeń funkcjonowania dobrowolnej rozdzielonej płatności, ministerstwo finansów uwzględniło propozycje przedsiębiorców i z rachunku na których przedsiębiorca ma wpływy z VAT od kontrahentów, będzie mógł płacić nie tylko podatek VAT ale także inne podatki: PIT i CIT, cła i podatek VAT od importu, a nawet składki na ubezpieczenia społeczne.

Obligatoryjna rozdzielona płatność dotyczy od 1 listopada obrotów pomiędzy przedsiębiorcami, których wartość brutto przekracza 15 tys zł (transakcje poniżej tej wartości mogą być rozliczane w dotychczasowy sposób), a towary których dotyczy to rozwiązanie, to między innymi: złom, odpady, paliwa, elektronika, części do samochodów i węgiel.

2. Przypomnijmy, że na przestrzeni ostatnich prawie już 4 lat, rząd Prawa i Sprawiedliwości, wprowadził cały szereg rozwiązań uszczelniających system poboru podatku VAT, od pakietu paliwowego, energetycznego i transportowego, poprzez kilka nowelizacji ustawy o VAT, aż po zmiany w kodeksie karnym.

Wprowadzono między innymi tak przełomowe rozwiązania jak Jednolity Plik Kontrolny (dopiero wprowadzenie przez rząd PiS automatycznego przekazywania informacji w ramach JPK do służb skarbowych, spowodowało, że to narzędzie jest skuteczne), czy tzw. rozdzieloną płatność (split payment), która wprawdzie na razie jest systemem dobrowolnym do którego przystępują zainteresowani przedsiębiorcy (obligatoryjna przy obrocie produktami dla których do tej pory stosowano tzw. odwrócony VAT).

3. Z kolei nowelizacja kodeksu karnego wprowadziła zaostrzenie odpowiedzialności karnej za wystawianie fikcyjnych faktur VAT oraz ich podrabianie i przerabianie w celu użycia, jako autentycznych.

Jeżeli fałszywa faktura służąca do wyłudzania podatku VAT dotyczy towarów bądź usług o wartości przekraczającej 5 mln zł przestępstwo będzie zagrożone karą od 3 do 15 lat pozbawienia wolności.

Natomiast, jeżeli wartość towarów lub usług wskazanych w fałszywych fakturach będzie przekraczać 10 mln zł, sprawcom grozić będzie kara pozbawienia wolności do 25 lat więzienia, podobnie jak w przypadku najczęstszych zbrodni.

4. Z kolei w maju tego roku weszła w życie ustawa nowelizacja ustawy o podatku VAT, która przewiduje utworzenie jednolitego wykazu podatników VAT, który będzie udostępniany na stronie internetowej ministerstwa finansów i przez resort na bieżąco aktualizowany.

Ministerstwo finansów podkreśla, że nowa regulacja w postaci wykazu podatników VAT będzie minimalizować ryzyko nieświadomego udziału uczciwych podatników w karuzelach VAT.

Ponadto wprowadzenie tego nowego narzędzia w postaci wykazu podatników VAT, ma umożliwić szybką identyfikację nieuczciwych kontrahentów, a tym samym dodatkowo uszczelnić system poboru tego podatku, a także wzmocnić uczciwą konkurencję wśród przedsiębiorców.

Na stronach internetowych ministerstwa finansów ten wykaz został opublikowany, do 31 grudnia korzystanie z wykazu jest fakultatywne, jednak już po 1 stycznia 2020 roku, podatnicy podatku VAT, będą mieli obowiązek zapłaty za faktury powyżej 15 tys. zł na rachunek zamieszczony we wspomnianym wykazie podatników jeżeli wystawca faktury jest czynnym podatnikiem VAT.

5. Wszystkie te rozwiązania przyczyniają się do wyraźnego wzrostu wpływów z podatku VAT, a w tym roku wpływy z tego podatku za 8 miesięcy (styczeń -sierpień), były na poziomie tych za cały rok 2015 i wyniosły około 123 mld zł.

Tak znaczący wzrost wpływów z VAT z jednej strony wynika, z szybkiego wzrostu PKB, z drugiej jednak ze znaczącego uszczelnienia systemu poboru tego podatku.

W latach 2015-2019 sumaryczny wzrost PKB wyniesie ponad 18%, natomiast przyrost wpływów z VAT wyniesie około 47% (przy założeniu, że w 2019 roku wpływy z tego podatku będą na poziomie tych planowanych, w praktycy wpływy z VAT są corocznie wyższe od planowanych).

Zbigniew Kuźmiuk