Niniejszy artykuł będzie zatem pokrótce przedstawiał historię tego, jak maj stawał się miesiącem poświęconym Niepokalanej.

Poszukując genezy maryjnego charakteru tego miesiąca, należy cofnąć się w czasy przed chrześcijańskie. Najwcześniejsze wzmianki o świątecznym charakterze maja, można odnaleźć w obszarze kultury greckiej, gdzie miesiąc ten poświęcony był Artemidzie - bogini łowów i opiekunka zwierząt. Rolnicy składali jej ofiary, jako opiekunce zasiewów, z kolei myśliwi oddawali jej hołd, budując ku jej czci kapliczki na polach i umieszczając wizerunki bogini na przydrożnych drzewach. Z kolei w Rzymie oddawano cześć Florze - bogini wiosennej roślinności. Ku jej czci obchodzono święta, które były organizowane w wiosennych miesiącach, a połączone często z niemoralnymi zabawami.

Kościół w średniowieczu próbował oczyścić te stare pogańskie zwyczaje i usunąć nadużycia z tej ludowej obyczajowości i w tym czasie oddawać cześć nie Florze, czy Artemidzie, ale najpiękniejszej z niewiast - Najświętszej Maryi Pannie.

Według wielu znawców problematyki, maryjny charakter maja wywodzi się najpierw z różnych form czci oddawanych Matce Pana, które przeżywane były, czy celebrowane, przez okres trzydziestu dni, lecz początkowo niezwiązanych z tym miesiącem. Najczęstszym czasem tych celebracji była właśnie wiosna. Początki wzmożonego kultu Matki Bożej w tym okresie roku kalendarzowego, sięgają przełomu V i VI w.

Obok oddawania czci Maryi, które miało miejsce w jakimś dowolnym czasie poprzez 30 dni, już średniowiecze znało zwyczaj, aby oddawać cześć Maryi w maju, tym niemniej, nie koniecznie musiało trwać cały miesiąc. Jedno z najwcześniejszych świadectw dla czci Matki Bożej w tym miesiącu, pochodzi od Alfonsa X króla Kastylii (1221-1284). Pośród napisanych przez niego 428 Cantigas de Santa Maria znajduje się także hymn majowy Ben vennas Mayo, gdzie pozdrowienie miesiąca maja jest połączone z oddawaniem chwały i prośbami do Maryi. W tym nurcie pojawiają się postacie, takie jak: Henryk Suzo, Wolfgang Seidl i Filip Nereusz, którzy szerzą kult Maryi w miesiącu maj.

Poszukując miejsca skąd to nabożeństwo rozpowszechniło się na cały świat można przypuszczać iż były to Włochy. Poparciem tego stwierdzenia jest fakt, że w początkach XVII w. nabożeństwo majowe zostało przyjęte u włoskich Dominikanów, zwłaszcza w Fiesole, gdzie gorącym jego zwolennikiem był o. Anioł Dominik Guinigi. Założył on w roku 1676 stowarzyszenie Comunella, którego celem było oddawanie szczególnej czci Maryi właśnie w miesiącu maj. Drugim miejscem był Neapol, gdzie od 1674 r. obchodzono codziennie wieczorami nabożeństwa w maju w kościele św. Klary. Śpiewano wówczas hymny maryjne, a na zakończenie udzielane było błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem. Oprócz Neapolu i Fiesole, kolejnym ośrodkiem kultu maryjnego we Włoszech była Mantua, gdzie od 1680 r. w kościele św. Mikołaja i Matki Bożej Łaskawej obchodzono uroczyście w maju wszystkie niedziele i święta czcząc Najświętszą Maryje Pannę.

Nie mały udział w krzewieniu nabożeństwa majowego miały także zakony, zwłaszcza Jezuici, min.: o. Ansolani SJ (1713), o. Hannibal Dionisi, o. Franciszek Lalomii, którzy rozpowszechniali to nabożeństwo pisząc m.in. modlitewniki. Wśród nich największym propagatorem nabożeństwa, był o. Alfons Muzzarelli (1749-1813), pisarz, moderator Sodalicji i kaznodzieja w kościele Il Gesu. W roku 1787 wydał broszurkę, którą rozesłał do wszystkich biskupów Włoch, w której propagował nabożeństwo majowe. Jego majowe podręczniki liczyły ok. 70 wydań. Na polecenie Piusa VII Muzzarelli wprowadził w 1803 roku nabożeństwo majowe w Kaplicy Karawitów w Rzymie. Dwa lata po tym wydarzeniu już dwadzieścia kościołów rzymskich publicznie je obchodziło. Z czasem nabożeństwo zaczęto odprawiać w innych kościołach jak i w jezuickich szkołach oraz w wielu krajach europejskich m.in. Szwajcarii, Belgii, Niemczech i Anglii.

Oficjalną akceptację przez Kościół nadał temu nabożeństwu papież Pius VII, który 25 marca 1815 r. wydał bullę o nabożeństwie majowym. Dzięki tej bulli nabożeństwo zaczęło się szybko rozpowszechniać po całym świecie. W Polsce nabożeństwo majowe znane było w poł. XIX w. co do miejsca i czasu kiedy było po raz pierwszy odprawione, są różne stanowiska. Jedno z nich mówi, że po raz pierwszy zostało odprawione w kościele św. Krzyża w Warszawie w 1852 r., a stąd rozpowszechniło się na cały kraj. Inni z kolei twierdzą, że odprawiono je po raz pierwszy w Tarnopolu w 1838 r.. Wiadomo z pewnością, że w przeciągu lat 1859-1864 władze wszystkich diecezji polskich polecili duchowieństwu, aby wprowadzali nabożeństwo majowe w parafiach. Dzięki temu niespełna w 30 lat, ta forma kultu znana była w całej Polsce.

Przeczytawszy powyższy artykuł można dość do przekonania, że to tylko daty i nazwiska. Jednak jest to historia i jak się okazuje sięgająca początków chrześcijaństwa. Jakże zatem ważny to czas dla nas. Nadchodzi miesiąc Maj, miesiąc, który od kilkunastu wieków staraniem tylu ludzi, związany jest z Maryją. Czy zatem nasze pokolenie przekaże to dziedzictwo dalej? Czy w dzisiejszym świecie, przesiąkniętym liberalizmem, znajdą się ludzie, którzy podejmą ten piękny zwyczaj? To także zależy od Ciebie!!!

Ks. Marcin Klin