Nazwa szampan została oficjalnie zastrzeżona w 1911 roku. Prawdziwe pochodzą z północno wschodniej części Francji – z regionu Szampanii. Nie wszystkie jednak wina tam powstające można zaliczyć do szampana. Produkcja tego szlachetnego trunku, której wynalazcą miał być mnich Dom Perignon, opiera się na podwójnej fermentacji moszczu w kadziach, a także w butelkach. Pierwsza fermentacja zachodzi w taki sam sposób jak w przypadku zwykłych win, zaś druga rozpoczyna się w momencie butelkowania. Po dodaniu cukru i drożdży do wina podstawowego powstają pęcherzyki dwutlenku węgla. W kolejnej fazie wino przechodzi etap tzw. oczyszczania z nagromadzonego osadu, a następnie dochodzi do etapu dozowania, kiedy to utraconą objętość szampana uzupełnia się mieszanką starego wina i cukru. W zależności od ilości cukru szampan będzie wytrawny lub słodki.

Prawdziwy szampan powinien spełniać kilka warunków. Wino musi być wyprodukowane wyłącznie z trzech szczepów winogron: chardonnay, pinot noir i pinotmeunier. Nie może być ono sztucznie nasycone dwutlenkiem węgla. O jego autentyczności świadczyć będzie etykieta informująca z jakiego szczepu został on wyprodukowany i z jakiego jest rocznika. Szampany kojarzą się z luksusem, ponieważ cena za butelkę jest znacznie wyższa niż w przypadku win musujących, z których najtańsze można nabyć w marketach za mniej niż 10zł. Smak dobrego musującego wina takiego jak prosecco z pewnością nie zastąpi szampana, ale na pewno ucieszy podniebienia bardziej wybrednych smakoszy.

Wiele win musujących jest produkowanych bez użycia dwutlenku węgla i z takich samych lub podobnych szczepów winogron. Wyróżniamy tu powstający poza regionem Szampanii: Blanquette de Limoux. Hiszpania znana jest przede wszystkim z wina musującego Cava, w Portugalii i w Argentynie dużym powodzeniem cieszy się Espumante, Republika Południowej Afryki ma swoje Cap Classique, a słoneczna Italia proponuje Franciacorta, Trento DOC, OltrepòPavese Metodo Classico i Asti. Równie znane są odmiany produkowane w Austrii, Czechach, Niemczech, czy Słowacji, Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii. Warto dodać, że powstają także odmiany czerwonego wina musującego takie jak: włoskie Brachetto oraz australijskie Shiraz.

Prosecco i Lambrusco to gatunek dobrych musujących win włoskich, które charakteryzują się lekkim i orzeźwiającym smakiem, a w produkcji stosuje się metodę Charmatlub Método Italiano. To krótszy i mniej kosztowny proces, w którym druga fermentacja powstaje nie w butelce, ale w zbiornikach ze stali. Prosecco produkowane jest w regionie Veneto we Włoszech, na północnym wschodzie. Do tego celu używane są szczepy wyłącznie białych winogron - szczep prosecco - nazwa zastrzeżona - zwany też Glera. Wino to cechują dwa rodzaje mocy nabąbelkowania - "spumante" - musujące oraz "frizzante" - perliste. Prosecco może mieć delikatny owocowy smak. Można wyczuć w nim gruszkę, jabłko, a czasem owoce cytrusowe, czy nuty kwiatowe. Miewają posmak miodu, wanilii i śmietanki. W Polsce dostępne są cztery rodzaje tego trunku: brut, extra-dry, dry oraz demi-sec. "extra dry" nie oznacza jednak zwiększonej wytrawności, ale informuje nas o odrobinie słodyczy, dlatego prosseco exstra dry to trunek z pogranicza wina półwytrawnego i półsłodkiego. Wino musujące bardziej się pieni, a bąbelki są lżejsze i mniej trwałe niż w przypadku szampana.

Inne wina musujące znane na polskim rynku to m.in.: włoskie, klasyczne CinCin. Doskonałe walory smakowe, dobra jakość. CinCin Spumante Bianco to półsłodkie wino wyprodukowane ze szczepu Moscato. Swój smak i zapach zawdzięcza podwójnej fermentacji, która wydobyła z niego wyjątkową delikatność. Wspaniały aperitif, na spotkania w gronie przyjaciół.
Sowietskoje Igristoje – zwane ruskim szampanem, musujące gronowe półsłodkie. Prawdziwe Sowietskoje Igristoje, pochodzące zza wschodniej granicy należy do typowych win musujących i ma trochę wyższą cenę, niż egzemplarze produkowane w Polsce. Te krajowe trudno zaliczyć do win musujących, ponieważ nie są wytwarzane ani metodą szampańską, ani metodą Charmata, a jedynie sztucznie gazowane. Jeśli mamy na uwadze jakość trunku to cena nie powinna być niższa niż 20 zł za butelkę. Spokojnie możemy jednak sięgnąć po hiszpańskie Cava, którego cena zaczyna się od 16zł, czy włoskie Prosecco, za które zapłacimy minimum 26zł.

Koszt butelki prawdziwego szampana w Polsce to suma około 120 zł. Szampany z najwyższej półki kosztują w Polsce około 10 tys. zł, a na świecie wartość ich dochodzi nawet do 1,2 mln funtów.
Cena najtańszego szampana jest porównywalna z ceną najdroższego prosecco. Smak szampana jest dość zróżnicowany. Możemy wyczuć w nim zarówno skórkę pomarańczową, czy migdały jak i biszkopty oraz tosty. Szampańskie bąbelki są ostrzejsze i bardziej wyraziste, co jest efektem ciśnienia powstałego w butelce szampana podczas drugiej fermentacji. Na etykiecie prawdziwego szampana znajduje się informacja o skali słodkości: „brutintégral" i "brutzéro" - bardzo wytrawny, "brut" – wytrawny, "sec" - półwytrawny, "demi sec" - półsłodki, i słodki "doux".

Wyróżniamy dwa podstawowe kształty kieliszków do szampana. Kieliszki o szerokiej i płaskiej czaszy oraz te bardzo wysmukłe, preferowane przez znawców szampana. Z płytkich i szerokich szybciej uciekają bąbelki, które potęgują efekt wypitych procentów i dodatkowo wprowadzają w dobry nastrój. Szampany i wina musujące to obowiązkowy trunek podkreślający każdą elegancką imprezę. Wspaniale komponują się z truskawkami, brzoskwiniami, deserami. Szampana oraz wytrawną wersję prosecco możemy podać do owoców morza, sushi, kawioru. Należy pamiętać o odpowiedniej temperaturze: 6-9 stopni Celsjusza.

Najbardziej popularne szampany w różnym przedziale cenowym od przystępnych po te zdecydowanie droższe to: Moët&Chandon - jedyny szampan będący owocem „assemblage” ponad 200 win. Dojrzewa w piwnicach niemal dwa razy dłużej niż wymaga tego sztuka produkcji win szampańskich. Jest to okres trzydziestu miesięcy. Trzy podstawowe gatunki winogron Pinot-Noir, Chardonnay i Meunier mieszane są z winem czerwonym powstałym z najlepszych szczepów Pinot Noir.

Moët&Chandon to lider na świecie. Marka ta jest synonimem elegancji, luksusu i przyjemności. Szczególnie preferowany przez gwiazdy światowego kina. i celebrytów.

Moët&ChandonImpérial to świeży i intensywny szampan, który jest wspaniałym pomysłem na prezent.

Armand De Brignac to marka luksusowa z 250 letnią tradycją. Jest to najbardziej ekskluzywny Szampan na świecie. Cieszy się uznaniem amerykańskich gwiazd muzyki i filmu. Skomponowany jedynie z białej odmiany winogron – Chardonnay. Owocowy smak i aromat w którym dominują nuty jabłek i cytrusów z przewagą kwaśnej cytryny. Oryginalności dodaje subtelny akcent pieczonych biszkoptów.

Szampan Bollinger Special Cuvee Champagne Brut to biały wytrawny szampan skomponowany z aromatycznych płatków róży, prażonych orzechów, jak również cytrusów. Czysty i wytworny.

Szampan Bernard Remy Carte Blanche Brut pochodzi z niewielkiej rodzinnej firmy znajdującej się w miejscowości Allemant. Wytwarzany ze szczepów Pinot Noir, Chardonnay i PinotMeunier i poddany dwuletniemu leżakowaniu.

Remy Martin Prestige to szampan, który powstaje z bardzo starannie dobranych winogron szczepów chardonnay, pinot noir oraz pinotmeunier. Charakteryzuje się aromatem świeżego pieczywa i biszkoptów, z delikatnymi akcentami dojrzałych owoców. Dokonały jako aperitif, całość dopełnia piękny bursztynowy kolor.

Szampan Bollinger Champagne Rose pochodzi z Francji, z jednego z trzech dużych niezależnych domów szampańskich. Powstaje z mieszanki win ze szczepu Pinot Noir, Chardonnay i PinotMeunier w proporcjach 62%, 24% i 14%.

Szampan Canard-Duchene Cuvée Léonie Brut ma piękny jasno-złoty kolor. Jego aromat zgłębia charakter żółtych i tropikalnych owoców oraz suszonych kwiatów. Wyczuwalne świeże nuty ananasa, nieznacznie pikantne z odrobiną dymu. Skład: 50% Pinot Noir: 50%, PinotMeunier: 25%, Chardonnay: 25%.

Szampan Cattier Demi Sec Glamour ma opakowanie w kolorze fioletowym ze złotymi literami. Jest to alkohol potwierdzający wysoką pozycję win z Szampanii.

Szampan Cristal Rose znajduje się w czołówce najznakomitszych szampanów na świecie. Produkowany jest z najlepszych roczników. Barwa żółta ze złotymi refleksami. Aromat przepełniony owocami cytrusowymi, czerwonymi jagodami, białymi kwiatami, a także z delikatnym posmakiem tostów, czekolady oraz drewna. Szczególnie polecany do kawioru, ryb, skorupiaków, homarów i raków. Temperatura podawania: 9c.

Szampan Dom Pérignon Vintage Brut 2005 to symbol doskonałości i wyjątkowości w produkcji szampana. To kompozycja najwyższej jakości smaku i aromatu, dostarczająca wielu niezapomnianych wrażeń. Dodatkowym atutem jest piękna podświetlana butelka.

Szampan G.H. Mumm Brut Cordon Rouge wspaniały, klasyczny, wytrawny szampan o długim czasie starzenia, wzbogacający Mumm Cordon Rouge w subtelny zapach wanilii, pieczonego chleba i prażonych orzechów. Elegancki i wytworny.


Aldona Rogulska/SWP