29 listopada obchodzimy święto Wszystkich Świętych Zakonu Serafickiego, czyli świętych i błogosławionych z trzech zakonów założonych przez św. Franciszka z Asyżu, tzn. braci mniejszych, klarysek, tercjarzy oraz franciszkańskich zgromadzeń żeńskich i męskich.

29 listopada 2016 r., w święto Wszystkich Świętych Franciszkańskich, we Franciszkańskim Centrum dla Europy Wschodniej i Azji Północnej przy ul. Modzelewskiego 98A w Warszawie, odbędzie się prezentacja nowego i rozszerzonego wydania „Leksykonu duchowości franciszkańskiej”. Zapraszamy!

We wstępie do „Leksykonu” możemy przeczytać: Nowe wydanie zostaje oddane Czytelnikom po dziesięciu latach od jego pierwszej publikacji w 2006 roku. W tym okresie badania i studia franciszkańskie znacznie się rozwinęły i otworzyły nowe horyzonty poznania i rozumienia świętego Franciszka z Asyżu oraz jego dziedzictwa

Oto dwa ciekawe hasła z leksykonu:

Adoracja

TREŚĆ: 1. Charakterystyka ogólna adoracji w rozumieniu św. Franciszka – 2. Adoracja nieustanna – 3. Adoracja czystym sercem – 4. Obraz Boga w adoracji.

 Św. Franciszek z Asyżu nie pozostawił zwartej koncepcji adoracji, ale tak z pism autorskich, jak i ze źródeł dotyczących życia i dzieła Biedaczyny odczytać można jego rozumienie tej modlitewnej postawy człowieka wobec swego Stwórcy. Koncepcja Świętego, rekonstruowana z rozproszonych wypowiedzi i relacji, realizuje podstawowe rysy wskazane we współczesnej nauce Kościoła. Adoracja wg św. Franciszka ma swe źródło w uznaniu wielkości i → miłości Boga oraz w pragnieniu okazania Mu dziękczynienia za miłosierną miłość (por. KKK 2096); ujawnia dysproporcję między stworzeniem a Stworzycielem (por. KKK 2097), co potęguje doświadczenie ogromu miłości przez człowieka, jest zatem postawą → pokory i uwielbienia oraz przywraca człowiekowi wejrzenie na Zbawiciela jako na jedyną właściwą miarę wszystkiego, chroniąc przed upatrywaniem wartości w czym innym i w kim innym niż Bóg (por. KKK 2114).

Wyróżniki Franciszkowej myśli o adoracji to wskazanie jej źródła w zachwycie ogromem miłości Boga, nieustanność oraz nierozerwalny związek z czystością → serca człowieka. Adoracja wg Biedaczyny nie stanowi sformalizowanej → modlitwy, lecz ma być życiową postawą, do której zachęca też braci. Najczęściej podejmowana jest spontanicznie i koncentruje się na → Eucharystii, świątyni i znaku krzyża, który jest impulsem do głębokiego podziwiania Zbawiciela i dziękczynienia Mu. […]

Agnieszka Kruszyńska

 

SERAFICKOŚĆ, seraficki Franciszek, duchowość seraficka

 TREŚĆ: 1. Obecność serafina w pismach św. Franciszka i św. Klary – 2. Teksty powstałe po śmierci błogosławionego Franciszka – 3. Pierwsze wzmianki na temat Franciszka-serafina – 4. Świadectwa nawiązujące do Żywotu błogosławionego Franciszka – 5. Dokumenty powstałe po kapitule generalnej w Genui (1244) – 6. Teologiczna interpretacja serafickości.

 Wyrażenie „Franciszek seraficki” na tyle wpisało się w potoczną mowę chrześcijan, iż nikt nie ma wątpliwości, że odnosi się ono do osoby Franciszka z Asyżu (1181-1226). Noszący na swoim ciele znaki męki Chrystusowej pierwszy Stygmatyk, w pewnym momencie historii zaczął być przedstawiany poprzez porównanie go do chórów anielskich, szczególnie do najwyższego spośród nich – serafinów, którego cechą charakterystyczną jest doskonała miłość. W języku polskim funkcjonują dwa bliskoznaczne wyrażenia nawiązujące do chóru serafinów i ich miłości: „miłość seraficzna” i „miłość seraficka”. Pierwsze, o zabarwieniu bardziej poetyckim i literackim, odnosi się między innymi do seraficznych uczuć czy doznań, seraficznej muzyki lub sztuki. Drugie natomiast wiąże się bezpośrednio ze Świętym z Asyżu i jego serafickością. Lektura diachroniczna źródłowych tekstów powinna pozwolić zrozumieć, kiedy po raz pierwszy i w jakim kontekście Franciszek został porównany do serafinów i jakie było pierwotne znaczenie tego wyrażenia. […]

Do teologiczno-mistycznej interpretacji idei serafickości bardzo przyczynił się Bonawentura z Bagnoregio (zm. 1274), noszący tytuł doktora serafickiego. Tematykę tę poruszał wielokrotnie, a największy wpływ na kształtowanie następnych pokoleń miały następujące dzieła: Legenda większa o św. Franciszku, Legenda mniejsza o św. Franciszku i traktat mistyczny Droga duszy ku Bogu. […]

Bonawenturiańska interpretacja serafickości Franciszka podkreśla wartość jego duchowej przemiany, stawiając na drugim miejscu jej widoczne znaki – stygmaty (por. 1Bon XIII 3,8-9). Stygmatyzowany Franciszek, schodząc z Alwerni, był już „mężem anielskim”: „miłość do Chrystusa przekształciła kochającego, upodobniając go do Jego obrazu” (1Bon XIII 5).

 

Wiesław Block OFMCap

29 listopada 2016 r., w święto Wszystkich Świętych Franciszkańskich, we Franciszkańskim Centrum dla Europy Wschodniej i Azji Północnej przy ul. Modzelewskiego 98A w Warszawie, odbędzie się prezentacja nowego i rozszerzonego wydania „Leksykonu duchowości franciszkańskiej”. Zapraszamy!

We wstępie do „Leksykonu” możemy przeczytać: Nowe wydanie zostaje oddane Czytelnikom po dziesięciu latach od jego pierwszej publikacji w 2006 roku. W tym okresie badania i studia franciszkańskie znacznie się rozwinęły i otworzyły nowe horyzonty poznania i rozumienia świętego Franciszka z Asyżu oraz jego dziedzictwa. Najnowszym dowodem na to jest, odkryta i opublikowana w 2015 roku przez francuskiego badacza Jacques’a Dalaruna, biografia Świętego autorstwa Tomasza z Celano, Vita beati patris nostri Francisci, powstała pomiędzy 1232 a 1239 rokiem. Jest to wydarzenie epokowe w historii hagiografii franciszkańskiej, a co za tym idzie – w studiach nad życiem i przesłaniem Serafickiego Ojca.

[…] Zespół Redakcyjny (o. Emil Kumka OFMConv, o. Wacław Marian Michalczyk OFM, o. Zenon Styś OFM, o. Kazimierz Synowczyk OFMCap) oddaje w ręce Czytelników drugie wydanie poszerzone o 20 nowych haseł (adoracja, antropologia, bycie mniejszym, duchowość franciszkańska, habit, hagiografia franciszkańska, idiota, kara, kwestie społeczne według św. Franciszka, medytacja, nowość, Reguła św. Klary, Reguła Trzeciego Zakonu Regularnego, serafickość, serce, wada, wierność, zadośćuczynienie, zgorszenie, zwierciadło), napisanych przez polskich Autorów. Ponadto 3 hasła (ekumenizm, ekologia, Franciszkański Zakon Świeckich), zostały uaktualnione i uzupełnione o odniesienie do nowych dokumentów, np. do encykliki papieża Franciszka Laudato sì. Pozostałe hasła, ponownie przejrzane i poddane poprawkom edytorskim, zaczerpnięto z pierwszego wydania.

Szczegóły dotyczące prezentacji nowego wydania „Leksykonu duchowości franciszkańskiej” na plakacie: