Sowieckie dokumenty operacyjne mówiące o walce bezpieki z polskim podziemiem są w posiadaniu Instytutu Pamięci Narodowej. To ponad 5000 kart akt spraw karno-śledczych i rozpracowań agenturalnych o kryptonimach „Młyn” oraz „Sejm” z lat 1944 – 1945.

„To wyjątkowe dokumenty, które rzucają nowe światło na dotychczasowe nasze ustalenia badawcze. Po raz pierwszy w historii udostępniono nam dokumentację operacyjną, która pokazuje kuchnię pracy sowieckiej bezpieki zwalczającej polskie podziemie niepodległościowe tuż pod koniec drugiej wojny światowej” – mówi dr Rafał Leśkiewicz, dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN.

Dokumenty IPN otrzymało dzięki współpracy ze stroną ukraińską na mocy umowy zawartej w Kijowie w 2009 roku. IPN przekazał Ukraińcom ze swojej strony dokumenty wytworzone przez OUN oraz UPA, a także organy bezpieczeństwa komunistycznej Polski dotyczące stosunków polsko-ukraińskich.

Z kolei 5256 kart dokumentów, jakie otrzymał od Ukrainy IPN, ma w ocenie Instytutu „niebagatelne znaczenie dla badań naukowych poświęconych analizie skali represji stosowanych przez sowiecki aparat terroru wobec polskiego podziemia antykomunistycznego”.

„Dokumentacja ta wciąż jest przez nas badana, więcej szczegółów na jej temat będziemy mogli podać w późniejszym czasie” – dodaje Leśkiewicz.

Dokumentacja zostanie udostępniona badaczom na początku 2015 roku, gdy zakończone zostanie jej opracowywanie. Dokumenty będą też publikowane w wydawanej przez IPN serii „Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku”. 

bjad/tv republika