· Jednocześnie każde z państw otrzymało rekomendacje, dotyczące poprawy sytuacji we wskazanych obszarach.

· Duża część tez zawartych w raporcie została przygotowana na podstawie zapowiedzi i deklaracji przedstawicieli polskiego rządu.

· W dokumencie wspomina się również pozytywnie o odwołaniu poprzedniego zarządu mediów publicznych, pomijając kontrowersje towarzyszące siłowemu wtargnięciu do gmachu TVP w grudniu 2023 roku.

· Dobrze oceniono także zmiany dotyczące działalności organizacji artykułujących postulaty ruchu LGBT, nie wskazując jednak o jakie zmiany chodzi.

· Instytut Ordo Iuris przygotował analizę na ten temat.

PRZECZYTAJ ANALIZĘ – LINK

W lipcu Komisja Europejska opublikowała raport poświęcony przestrzeganiu zasady praworządności w państwach członkowskich UE, w tym m.in. w Polsce. Opisując sytuację w Polsce, autorzy dokumentu odnoszą się do wielu kwestii, skoncentrowanych wokół tematów takich jak wymiar sprawiedliwości, korupcja, pluralizm i wolność mediów czy mechanizm kontroli i równowagi.

W części raportu poświęconej wymiarowi sprawiedliwości przywołuje się dane dotyczące niskiego zaufania społecznego co do niezależności sądownictwa oraz opisuje się działania aktualnych władz Rzeczypospolitej, które są podejmowane „aby rozwiać długotrwałe obawy dotyczące niezależności sądownictwa”. W tym kontekście przytacza się m.in. powołanie w „Międzyresortowego Zespołu ds. przywracania praworządności oraz porządku konstytucyjnego” czy przyjęcie „Planu działań w sprawie przywracania praworządności w Polsce”. Wspomina się tutaj również o decyzji Komisji Europejskiej z maja tego roku, kiedy to wskazane gremium podjęło decyzję dotyczącą zamknięcia wobec Polski tzw. procedury naruszeniowej, określonej w art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). W raporcie informuje się także o reformie systemu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, która została pozytywnie oceniona przez Komisję Europejską. Autorzy dokumentu zauważają także, iż „znaczący postęp” nastąpił w kwestii oddzielenia funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, co rekomendowano w raporcie opublikowanym w 2023 roku. Odnotowano tutaj zapowiedzi Ministra Sprawiedliwości, który zapowiedział wprowadzenie zmian w tym kierunku.

Wśród działań rządu, podejmowanych w celu walki z korupcją, raport wymienia m.in. konsultacje wstępne z organizacjami pozarządowymi odnośnie nowej strategii antykorupcyjnej oraz zaangażowanie rządu co do ścigania przestępstw korupcyjnych. Krytykuje się tutaj brak postępów odnośnie „szerokich immunitetów kierownictwa najwyższego szczebla i klauzul bezkarności w ustawodawstwie, które nadal obowiązują”.

W podrozdziale poświęconym wolności mediów, autorzy raportu wyrazili wątpliwości dotyczące bezstronności organu regulacyjnego ds. mediów, czyli Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Dowodem tego mają być „surowe kary finansowe nakładane na niezależnych nadawców” czy „brak przejrzystości i jasnego procesu zarządzania skargami i postępowaniami wyjaśniającymi” prowadzonymi przez ten organ. W raporcie zauważono jednocześnie „pewne postępy” w zakresie zabezpieczeń związanych z przyznawaniem koncesji mediom. Wspomina się również o odwołaniu poprzedniego zarządu mediów publicznych, nie pisząc jednak o kontrowersyjnych okolicznościach, w jakich to nastąpiło (wtargnięcie do gmachu TVP w grudniu 2023 roku).

W raporcie krytykuje się tryb wprowadzania, jakość oraz częstotliwość zmian stanowionego w Polsce prawa. Pozytywnie ocenia się natomiast obietnice polskich władz, które zobowiązały się do przeprowadzania odpowiednich konsultacji z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego czy informowania społeczeństwa w kontekście procesów legislacyjnych. Raport zdecydowanie pozytywnie ocenia znaczące zmiany dotyczące organizacji LGBT (nie wskazując jednocześnie, o jakie zmiany chodzi) oraz rządowe propozycje zmiany Kodeksu karnego, odnoszące się do uwzględnienia m.in. uprzedzeń wobec „orientacji seksualnej” jako jednej z podstaw przestępstw z nienawiści.

W dokumencie rekomenduje się Polsce:

  1. kontynuowanie wysiłków na rzecz rozdzielenia funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego oraz zapewnienie funkcjonalnej niezależności prokuratury od rządu;

  2. wzmocnienie istniejących zasad uczciwości poprzez wprowadzenie przepisów dotyczących lobbingu i znormalizowanego internetowego systemu oświadczeń majątkowych urzędników publicznych i posłów do parlamentu;

  3. kontynuowanie wysiłków na rzecz zapewnienia niezależnych i skutecznych dochodzeń i ścigania, zajęcie się szerokim zakresem immunitetów dla kadry kierowniczej najwyższego szczebla oraz usunięcie wcześniej wprowadzonych do ustawodawstwa klauzul o bezkarności w celu umożliwienia prowadzenia rzetelnych postępowań w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu;

  4. dążenie do zapewnienia uczciwych, przejrzystych i niedyskryminujących procedur przyznawania licencji na prowadzenie działalności mediom;

  5. dążenie do zapewnienia skutecznych ram prawnych dla niezależnego zarządzania i niezależności redakcyjnej mediów publicznych, z uwzględnieniem europejskich standardów dotyczących mediów publicznych;

  6. kontynuowanie trwającego procesu poprawy ram funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, z uwzględnieniem europejskich norm dotyczących organizacji społeczeństwa obywatelskiego.