„W okresie świąt Bożego Narodzenia warto sobie stawiać pytania filozoficzne” – mówi w rozmowie z dr. Tomaszem Terlikowskim ks. prof. Andrzej Kobylińskim. Właśnie o filozofii w kontekście Bożego Narodzenia filozofowie rozmawiali w nowym odcinku podcastu „Tak myślę” na DEON.pl.

Tomasz Terlikowski zauważył, że filozofia XXI wieku zbudowana jest na odkryciach w fizyce, neuronauce i kognitywistyce. W jaki sposób ta współczesna filozofia wpływa na teologię i rozumienie naszej wiary?

- „Święta bożonarodzeniowe to jest żłóbek, to są choinki, to jest opłatek, to są prezenty, to są zakupy. Dobrze, że święta mają również ten wymiar. Ale przecież w swej najgłębszej warstwie Boże Narodzenie to niezwykle trudne prawdy filozoficzne czy teologiczne, które powinny być przedmiotem naszego myślenia. Szczególnie, gdy chodzi o rozumienie Pana Boga, człowieka i naszej ludzkiej natury”

- wskazał ks. prof. Andrzej Kobyliński.

Dr Terlikowski przypomniał, że chrześcijańska teologia rodziła się w dyskusji z filozofią grecką. Zupełnie inną filozofię prezentują natomiast systemy Dalekiego Wschodu, w związku z czym tamtejsi teologowie stawiają sobie pytanie o zasadność inkulturacji myśli chrześcijańskiej do tych systemów.

- „Istota naszych obecnych problemów polega na coraz większej różnorodności”

- przyznał ks. prof. Kobyliński.

- „Coraz trudniej zachować, także w obrębie chrześcijaństwa, jeden system doktrynalny, gdy chodzi o rozumienie prawd wiary i moralności. Wydaje mi się, że z tym wyzwaniem będziemy się zmagać w najbliższych dziesięcioleciach, czy może w całym obecnym tysiącleciu historii chrześcijaństwa. Z różnych stron ten system doktrynalny religii chrześcijańskiej jest w jakiś sposób atakowany. Będą to chociażby te wpływy innych kultur czy innych systemów filozoficznych, gdy chodzi o Azję czy Afrykę. Ale będą to także wyzwania, które rodzą się w obrębie współczesnej nauki”

- wyjaśnił.

- „Konsekwencje tych współczesnych rewolucji są naprawdę głębokie, gdy chodzi o rozumienie prawd wiary i moralności”

- dodał.

Rozmówca Tomasza Terlikowskiego posłużył się tutaj przykładem. Zwrócił uwagę na dynamiczny rozwój przywołanej na początku neuronauki. Prowadzone w jej ramach badania mają ogromny wpływ na rozumienie takich kategorii jak odpowiedzialność, poczucie winy czy rozumienie dobra i zła. Podobny wpływ na te zagadnienia ma rozwój kognitywistyki. Rozwój tych nauk wpływa na rozumienie przekonań moralnych głoszonych przez chrześcijaństwo.

Ks. prof. Kobyliński wyróżnił dwa obszary problemów. Pierwszy dotyczy praw filozoficznych dot. kosmologii. Tutaj, zauważył duchowny, grecki obraz świata został zweryfikowany przez dokonania nauki i nie należy się przy nim upierać. Inaczej jest jednak w kwestii arystotelesowskiego rozumienia takich pojęć jak „natura” czy „celowość”, którego należy „bronić jak niepodległości”, choć rozumienie to wymaga pewnej korekty.

- „Jeśli posypie się ten wymiar, gdy chodzi o naturę czy prawo naturalne, to wówczas naprawdę rodzą się wielkie problemy”

- podkreślił.

kak/YouTube – DEON TV - Podcast Tomasza Terlikowskiego / Tak myślę / odcinek 13