W Szczecinie katolicy walczą przeciwko dofinansowaniu in vitro z kasy miasta

Rozdając ulotki zobaczyliśmy, jak wielka jest niewiedza o in vitro wśród mieszkańców miasta. Funkcjonują slogany, że daje życie, że leczy. Musimy budować tą świadomość na nowo. Od strony kościelnej nie wiele się przez ostatnie lata robiło. Ten temat budzi kontrowersje.

We wtorek zanosimy 14 tys. podpisów do Urzędu Miasta, one są głosem obywateli Szczecina skierowanym do radnych, do każdego z radnych napiszemy też osobny list, aby głosowali w obronie życia. W środę, się wszystko rozegra. Choć jesteśmy w mniejszości, to chcemy skłonić ich do właściwej decyzji. Będziemy razem z młodzieżą studencką. Miejmy nadzieję, że zebrane głosy i głos ekspercki przedstawiciela Komitetu Obywatelskiego w czasie sesji Rady Miasta skłoni radnych do właściwego zagłosowania – mówi ks. Kancelarczyk.

Stanowisko Komitetu Obywatelskiego przeciwko przyjęciu w budżecie Miasta Szczecin w 2013 r. i latach następnych projektu dofinansowania procedury In vitro w ramach „Gminnego Programu Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego w latach 2013 – 2016”.

Komitet Obywatelski, w skład którego wchodzą specjaliści i eksperci z dziedziny medycyny, prawa, ekonomii oraz innych ważnych społecznie zawodów oraz osoby będące autorytetami w swoich środowiskach, w imieniu mieszkańców miasta Szczecina wyrażają kategoryczny sprzeciw wobec pomysłu finansowania metody In vitro z budżetu Miasta Szczecin. W związku z tym w dniu 22 listopada KO rozpoczął oficjalną zbiórkę podpisów wśród mieszkańców Szczecina, którą zakończy 16 grudnia br.

Przeprowadzeniem akcji zbierania podpisów na prośbę KO zajął się szczeciński oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Podpisy zbierane były na terenie miasta oraz przed szczecińskimi Kościołami przez woluntariuszy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” oraz przedstawicieli kilku organizacji pozarządowych, wspólnot i stowarzyszeń oraz przez osoby prywatne. Na listy wpisywały się osoby dorosłe – przede wszystkim mieszkańcy miasta Szczecina, ale również osoby zamieszkałe w innych miastach Polski oraz spoza granic naszego kraju. Do dnia 13 grudnia 2012 r. zebrano 12943 w tym 12210 mieszkańców miasta Szczecina i 733 zamieszkałych poza Szczecinem.

Wyrazem poparcia społecznego stanowiska KO jest również wynik ankiety internetowej przeprowadzonej przez Gazetę Wyborczą. Na dzień 13 grudnia 2012 r. liczba oddanych głosów wynosi 6003 w tym:

Tak, gmina powinna pomagać mieszkańcom także w tej kwestii - 16%

Liczba oddanych głosów: 1254

Nie, wystarczy jak pieniądze zostaną przyznane w ramach programu rządowego - 5%

Liczba oddanych głosów: 364

Nie, jestem przeciwnikiem - 79%

Ilość zebranych podpisów wśród mieszkańców Szczecina przez pomysłodawców uchwały o finansowaniu In vitro z budżetu miasta, wynosi zaledwie 2200. Przedstawione powyżej liczby powinny dać do myślenia Radnym naszego miasta, co do słuszności twierdzenia, iż jest to projekt obywatelski, będący wyrazem potrzeb większości mieszkańców Szczecina. Należy również z całą mocą zaznaczyć, iż finansowanie zabiegów In vitro nie należy do zadań własnych gminy. Przeznaczenie przez Szczecin 400 tysięcy zł. na dofinansowanie In vitro jest kroplą w morzu potrzeb mieszkańców. Jedna próba to koszt około 10 tysięcy zł. Biorąc pod uwagę, że pierwsza próba rzadko kończy się sukcesem, zwykle potrzeba 2 lub 3 prób. Dofinansowanie do każdej próby ma wynosić zaledwie 2 tysiące zł. Łatwo więc przeliczyć, że to dofinansowanie będzie przeznaczone dla niewielkiej liczby par. A co z resztą par bezpłodnych? Jest ich o wiele więcej na terenie naszego miasta.

Główne powody sprzeciwu KO wobec proponowanej uchwały:

1. Powody medyczne:

„W świetle obecnej wiedzy nie ulega wątpliwości, że życie człowieka zostaje zapoczątkowane w następstwie połączenia się dwu komórek rozrodczych – gamet – żeńskiej i męskiej w postać komórki macierzystej zwanej zygotą, która od tej chwili zaczyna żyć własnym rytmem”. Wypowiedź prof. Marii Rybakowej (Komitet Rozwoju Człowieka Wydziału Nauk Medycznych PAN), jak i wielu innych naukowców jednoznacznie określa początek życia ludzkiego. I nie jest to ideologia, ale obecny stan wiedzy. Wobec powyższego faktu od tego momentu zgodnie z Konstytucją RP państwo polskie zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia.

Niepłodność dzisiaj dotyka co piątą – szóstą parę małżeńską. Szacuje się, że w Polsce do 2 mln ludzi cierpi z powodu niepłodności małżeńskiej. Podobnie jest w każdej społeczności na kuli ziemskiej. Stworzone Metody Wspomaganego Rozrodu mają na celu uzyskanie ciąży z pominięciem jednego lub kilku etapów naturalnego poczęcia. Musimy pamiętać, że przy stosowaniu metody In vitro:

tworzymy zarodki nadliczbowe;
dokonujemy selekcji, eliminacji i zamrażania zarodków, (Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że wobec ludzkiego embrionu powinna być stosowana zasada godności człowieka nie pozwalająca na niszczenie lub uszkadzanie);
wzrasta ryzyko poronienia i porodu przedwczesnego;
wzrasta ryzyko patologii ciąży (np. łożysko przodujące, urodzenie dziecka z masą poniżej 2500g, ciąża mnoga);
wzrasta ryzyko urodzenia dzieci z wadami pojedynczymi jak i mnogimi, (jeśli zostają przekazane pieniądze na In vitro, to powinniśmy zabezpieczyć pieniądze na opiekę nad inwalidami urodzonymi dzięki tej metodzie);
zauważono wzrost śmiertelności okołoporodowej u dzieci poczętych tą metodą w porównaniu do dzieci poczętych w sposób naturalny;
zauważono, że występuje u nich nieprawidłowy, zwolniony rozwój psychomotoryczny do drugiego – piątego roku życia.

Walcząc o poczęcie życia kosztem śmierci innych istnień ludzkich zapominamy, że współczesna medycyna pozwala na przeżycie noworodków urodzonych ze skrajnie małą masą (500 – 1000g), małą masą (1000 – 1500), a nawet coraz częściej noworodków płodowych (400 – 500g), które to po opuszczeniu Oddziałów Intensywnej Terapii Noworodka wymagać będą stałej opieki rodziców, licznych specjalistycznych konsultacji, wsparcia rozwoju metodami fizjoterapeutycznymi i innymi, specjalistycznych mieszanek i leków, sprzętu medycznego, czego w żaden sposób nie pokrywa zasiłek pielęgnacyjno-rehabilitacyjny. Zjawisko to wraz z postępem nauk medycznych będzie wzrastać. Jest więc celowym wsparcie tych rodzin pomocą finansową tak, aby mogły skutecznie i właściwie sprawować opiekę nad wcześniakami i ich rozwojem.

Wiemy, że profilaktyka jest tańsza niż leczenie. Stwórzmy program zapobiegania niepłodności, nauczmy nasze młode pokolenie fizjologii płodności, pokarzmy jak wygląda zdrowy styl życia i nie zapominajmy o zegarze biologicznym wieku rozrodczego.

Światowa Organizacja Zdrowia nie rekomenduje stosowania metody In vitro. Jeżeli wiemy, jakie są skutki uboczne stosowania tej metody, powinniśmy o nich informować. Metoda ta szkodzi również zdrowiu matki.

Wskazujemy również na alternatywę wspomagania leczenia niepłodności, którą jest NaProTECHNOLOGY. Metoda ta przedstawiona została szczegółowo na wcześniejszej konferencji.

2. Powody prawne:

Komitet wskazuje, że katalog zadań własnych Gminy wynikający z Ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity.: Dz.U. z 2001r. nr.142.poz 1591 z późn.zm.) poszerzony zgodnie z zapisem art.7 ust.1 Ustawy o zadanie opracowywania i realizacji oraz ocenę efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy nie stanowi podstawyprawnej do podjęcia przez Radę Gminy uchwały o wprowadzeniu i finansowaniu programu leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego stanowiącego załącznik do projektu uchwały wniesionego przez obywateli za pośrednictwem radnej członka klubu PO Panią Joannę Bródka, bowiem projekt ten jest niezgodny z brzmieniem Ustawy.

Komitet wskazuje, że według brzmienia art.5 Ustawy użyte w Ustawie określenia oznaczają :

„Art.5 pkt.29 Potrzeby zdrowotne to liczba i rodzaj świadczeń opieki zdrowotnej, które powinny być zapewnione w celu : zachowania, przywrócenia lub poprawy zdrowia danej grupy świadczeniobiorców”

„Art.30 pkt.30 Program zdrowotny- zespół zaplanowanych i zamierzonych działań

w zakresie opieki zdrowotnej ocenianych jako skuteczne, bezpieczne i uzasadnione, umożliwiających w określonym terminie osiągnięcie założonych celów, polegających na wykrywaniu i zrealizowaniu określonych potrzeb zdrowotnych oraz poprawy stanu zdrowia określonej grupy świadczeniobiorców finansowany ze środków publicznych”

„Art.30 pkt40 świadczenie zdrowotne”- działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich udzielania.

Art.6 pkt4 Zadanie władz publicznych w tym gminy w zakresie zapewnienia równegodostępu do świadczeń opieki zdrowotnej obejmuje finansowanie w trybie i na zasadachokreślonych ustawą świadczeń zdrowotnych.

Wobec powyższego Komitet wskazuje, że pojęcie „Metoda Zapłodnienia Pozaustrojowego” dotyczący nieleczniczej procedury In Vitro, której stosowania jako świadczeniazdrowotnegofinansowanego ze środków publicznych dotyczy załączony do uchwały Projekt Gminnego Programu Zdrowotnego nie stanowi wg przytoczonych definicji ustawowych określonej tą ustawą:

potrzeby zdrowotnej, bowiem nie służy zachowaniu, przywróceniu lub poprawie zdrowia,

świadczenia zdrowotnego, bowiem nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniuprzywracaniu lub poprawie zdrowia

programu zdrowotnego, bowiem nie przewiduje zrealizowania celów polegających na wykrywaniu i zrealizowaniu określonych potrzeb zdrowotnych oraz poprawy stanuzdrowia określonej grupy świadczeniobiorców,

nie jest zadaniem własnym gminy, bowiem dotyczy finansowania nieleczniczej procedury In Vitro nie stanowiącej potrzeby zdrowotnej objętej świadczeniemzdrowotnym w trybie i na zasadach określonych ustawą.

Zdaniem komitetu fundamentalna kwestia jaką jest nielecznicza procedura in vitro zgodnie z polskim porządkiem konstytucyjnym wymaga uregulowania ustawowego a nie powinna być wprowadzana „tylnymi drzwiami” poprzez uchwalane przez Gminy programy zdrowotne.

Należy przy tym podkreślić, że uzależnianie dostępu obywateli do tej metody od stanowiska poszczególnych gmin co do możliwości jej dofinansowywania z budżetów gmin narusza konstytucyjne prawo równego dostępu wszystkich obywateli Rzeczpospolitej Polskiej do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.

Również zdaniem konstytucjonalistów kwestia In Vitro powinna być uregulowana ustawą.

Konstytucjonalista profesor Piotr Winczorek ocenił, że procedura In vitro powinna zostać szczegółowo opisana w ustawie, gdyż ta kwestia dotyczy praw człowieka. Zdaniem prof. P. Winczorka dopiero po określeniu w ustawie szczegółów tego zagadnienia można wydawać akty prawne dotyczące finansowania tej procedury przez państwo, w przeciwnym wypadku proponowane rozwiązania mogą skutecznie zostać zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego, bowiem w kwestii In Vitro jest wiele punktów spornych, jak choćby zamrażanie zarodków.

Również profesor. Ryszard Chamaj specjalista od prawa konstytucyjnego uważa, że kwestia In Vitro powinna być uregulowana w drodze ustawy bowiem to na sejmie spoczywa uchwalanie ustaw regulujących niemal wszystkie dziedziny życia społecznego. Jest to (In Vitro) ważna dziedzina życia społecznego, materia, która winna znaleźć się w ustawie a nie w programie zdrowotnym.” Myśląc w ten sposób moglibyśmy każdą dziedzinę życia regulować programem a nie ustawą.” Jak dodał „ czym innym jest program rozwoju czegokolwiek, np. gminy Świdnik a czym innym program zdrowotny na podstawie którego będą wydawane środki budżetowe i na podstawie którego będą np. przechowywane zarodki”

Należy również zaznaczyć, iż wszystkie nowe programy realizowane przez gminy muszą być – zgodnie z ustawą o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych – poddane opinii Agencji Oceny Technologii Medycznych

3. Powody moralne:

- w trakcie wykonywania procedur sztucznej prokreacji dochodzi do naruszenia godności człowieka, gdyż poczęcie następuje nie w trakcie aktu miłości, ale na drodze procedury technicznej. Nosi to znamiona „produkcji ludzi". Intencja małżeństw poddających się In vitro jest sama w sobie dobra, gdyż jest nią pragnienie dziecka. Ale żadna dobra intencja nie usprawiedliwia wyboru czynu, który jest istotowo zły, bowiem cel nie uświęca środków;

- niedopuszczalne jest zabijanie, selekcja i mrożenie ludzkich zarodków. Są to istoty ludzkie, którym należy się pełna ochrona prawna, a zwłaszcza ochrona prawa do życia. Forsowany pogląd, że zarodek nie jest istotą ludzką nie ma żadnych podstaw naukowych. Życie człowieka zaczyna się od poczęcia, a fakt ten wynika z obecnej wiedzy naukowej. Dzisiaj ta kwestia nie ulega już żadnym dyskusjom naukowym. Choć w trakcie sztucznego zapłodnienia człowiek zostaje powołany do życia nie w łonie matki, lecz w warunkach laboratoryjnych, to mamy już nowe życie ludzkie;

- zasady etyczne obowiązujące w każdej społeczności opierają się na tym, że nie wolno zabijać. Jeśli zarodek ludzki jest osobą, czyli życiem, co nie ulega dyskusjom, jest przestępstwem;- poczęcie dotyczy nie tylko sfery ciała, ale i ducha, natomiast każde burzenie porządku duchowego i naturalnego niesie negatywne skutki dla człowieka.

Skład Komitetu Obywatelskiego (w porządku alfabetycznym) na dzień 13.12.2012 r.:

Baumert Bartłomiej, dr n. med.
Bering Andrzej, informatyk
Bilicki Edmund, inż. elektryk, senator I kadencji
Bilicki Janusz, mgr inż. mechanik, ekonomista
Biskup Magdalena, mgr, z-ca dyr. Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego
Borkowska Justyna, mgr inż. informatyki, nauczyciel
Castańeda Jennifer, dr n. med.
Chruściel Mieczysław, dr n. med. lekarz ginekolog-położnik
Czarnecka Katarzyna, mgr Nauk o Rodzinie
Czarnecki Konrad, mgr politologii i logistyki
Domagała Wenancjusz, prof. n. med., patomorfolog PUM
Dorenda – Zbroja Daria, lekarz stomatolog
Dziembowska Teresa, prof. dr hab. ZUT
Glura Barbara, dr n. med., pediatra
Górski Dominik, samorządowiec
Gronwald Jacek, prof. dr hab. n. med., ginekolog-położnik
Grzesiak Wilhelm, prof. dr hab. ZUT
Hałasa Józef, prof. dr hab. nauk med., biolog i immunolog, senator II kadencji
Horn Renata, przedsiębiorca
Huryn Wacław, adwokat
Iskra-Trifunović Joanna, lekarz
Jędrzejewska Monika, mgr psychoterapeuta, prowadząca Szkołę Rodzenia
Kaczmarska Maria, lekarz
Kaczmarski Mateusz, lekarz chirurg
Klek Karolina, instruktor Naprotechnologii Modelu Creightona
Kochanek Anna, ekonomista, pedagog
Kochanek Paweł, architekt, pedagog
Komajda Edyta,
Komorowska-Pudło Marta, dr nauk humanistycznych US
Konopińska Dorota, doradca życia rodzinnego
Kopiński Ryszard, doradca życia rodzinnego
Kotrych Daniel, dr n. med.
Kowalczyk Grażyna, dr nauk humanistycznych US
Krzempek Jadwiga, prawnik
Kulbacka Magdalena, mgr wychowania fizycznego
Kuliś Adam, mgr sztuki, aktor, mim, wokalista
Kurowski Michał, dr med., kardiolog
Kuśmierek Marta, teolog, socjoterapeuta
Lasocka Anna Iwona, mgr Nauk o Rodzinie
Laufer Sławomir, lekarz ginekolog-położnik, fundator Fundacji Małych Stópek
Lozano Alberto, dr hab. inż., prof. US
Maciocha Anna, prywatny przedsiębiorca
Maciocha Ireneusz, prywatny przedsiębiorca
Machaliński Bogusław, prof. dr hab. n. med.
Małowiecka Kamilla, lekarz
Mazurek Łukasz, mgr analityk kryminalny
Modrzejewska Małgorzata, żona, matka
Modrzejewski Janusz, mąż, ojciec
Muszyński Maciej, mgr dyr. Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego
Nastaj Józef, dr hab. inż, prof ZUT
Olędzka Małgorzata, księgowa
Ostrowska Urszula, lic. Edukacji muzycznej.
Ostrowski Piotr, mgr Turystyki i Rekreacji
Pachciarek Dorota, nauczyciel, doradca rodzinny
Pachciarek Kazimierz, mgr nauczyciel
Piotrowska-Szymala Krystyna, lekarz
Rauza Halina, krawcowa
Rawicka Iwona, dr n. med., specjalista położnik-ginekolog
Rudzińska Agnieszka, dr n. med., neurolog
Rutkowski Bogdan, dr n. prawniczych
Rutkowska Iwona, analityk medyczny,
Rylski Michał, dr inż. adiunkt US, ekonomista
Sachaj Katarzyna, instruktor Naprotechnologii Modelu Creightona
Sagan Zygmunt, prof. dr hab.
Sulikowski Tadeusz, dr hab. n. med., transplantolog
Szałata Kamil, student Akademii Sztuki
Szewczyk Agnieszka, prof. zw. dr hab., kierownik Katedry Społeczeństwa Informacyjnego US
Szkibiel Grzegorz, dr matematyki US
Szymańska Krystyna, dr n. med.
Tarnowska Czesława, prof. zw. n. med.
Tarnowska Helena, lekarz
Tomikowska Anna, socjolog
Tomikowski Marek, właściciel firmy budowlanej
Topór-Kisielicka Maria, mgr
Trzcińska Władysława, prawnik
Trzciński Tadeusz, radca prawny
Tutejska Aleksandra, licencjat z historii sztuki, ekonomii i dziennikarstwa
Uliasz Roman, mgr inż.
Ustasiak Mieczysław, dr inż., senator I kadencji
Waloch Barbara, lekarz
Wiechowska Halina, lek stomatolog, specjalista chirurgii stomatologicznej
Wiechowski Seweryn, prof. n. med.
Wodzyńska Agnieszka Maria, mgr Nauk o Rodzinie
Wodzyński Krzysztof, mgr Nauk o Rodzinie
Wojdak Anna, mgr, nauczycielka matematyki i fizyki
Wojdak Piotr, dr, Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa US
Wolny Małgorzata, dr n. med., specjalista chorób wewnętrznych
Zawal Krystyna, mgr Nauk o Rodzinie, doradca życia rodzinnego
Ziętek Paweł, dr n. med., Klinika Ortopedii i Traumatologii PUM
Zybert Plater Zofia, doradca życia rodzinnego
Żebrowski Wojciech, dr n. med, ortopeda

Stanowisko zostało zaprezentowane na konferencji prasowej w dniu 13 grudnia 2012 r.

Not. Jarosław Wróblewski