1. Wczoraj GUS podał wstępny szacunek dotyczący PKB w 2020 roku, z którego wynika, że był on realnie niższy o 2,8% w porównaniu z rokiem poprzednim (w cenach stałych z roku poprzedniego).

Spadek PKB, choć występujący po raz pierwszy od roku 1991 jest jednak niższy niż przyjęto w budżecie na 2020 rok po jego jesiennej nowelizacji (przyjęto w nim spadek PKB o 4,6%) czy też prognozowało wielu ekonomistów (wielu z nich prognozowało spadki PKB sięgające 4%).

Spadek PKB jest także blisko 3 razy niższy niż średnia w całej UE (wg szacunków KE spadek PKB w całej UE wyniósł w 2020 roku 7,8%), a Polska zajdzie się najprawdopodobniej na 3 miejscu wśród krajów o najniższym spadku PKB w całej Unii.

 

2. Z komunikatu GUS wynika, że PKB w całym roku 2020 zmniejszył się realnie o 2,8%, podczas gdy jak przypomniał GUS w roku 2019, PKB wzrósł o 4,5% i dopiero to porównanie pokazuje, jak negatywny wpływ na polską gospodarkę miała pandemią koronawirusa w całym 2020 roku.

Do tego spadku przyczynił się przede wszystkim wyraźny spadek konsumpcji, głownie gospodarstw domowych, oraz jeszcze mocniejszy inwestycji, jak wszystko na to wskazuje w przeciwnym kierunku ciągnął PKB eksport netto.

Spożycie gospodarstw domowych spadło o 3,0%, natomiast spożycie ogółem spadło tylko o 1,5%, co oznacza, że spożycie zbiorowe mimo kryzysu, miało pozytywny wpływ na kształtowanie się PKB.

Z kolei spadek akumulacji brutto wyniósł w całym 2020 roku 12,2 %, w tym nakłady brutto na środki trwałe czyli nakłady inwestycyjne, zmniejszyły się o 8,4% w ujęciu realnym.

Natomiast mimo tego, że na skutek kryzysu spadły zarówno rozmiary eksportu jak i importu, w ujęciu rok do roku, to jednak mocniej spadł import i w związku z tym mieliśmy do czynienia z pozytywnym wpływem eksportu netto na PKB.

 

3.Na spadek PKB w 2020 roku w wysokości 2,8 % złożył się negatywny wpływ spożycia ogółem w wysokości -1,6 p. proc. przy czym mieliśmy do czynienia z negatywnym wpływem spożycia gospodarstw domowych aż o -1,7 p. proc. i pozytywnym wpływem spożycia zbiorowego o +0,1 p. proc.

Również negatywny wpływ na PKB miała akumulacja brutto w wysokości -2,4 p. proc i złożył się na to zarówno popyt inwestycyjny w wysokości -1,6 p. proc. jak i przyrost rzeczowych środków obrotowych o -0,8 p. proc.

W rezultacie popyt krajowy (łącznie konsumpcyjny i inwestycyjny) wpłynął negatywnie na PKB w wysokości -3,6 p. proc i tylko eksport netto skorygował w górę poziom spadku PKB.

Jak już wspomniałem mimo spadku zarówno eksportu jak i importu w 2020 roku, eksport netto miał pozytywny wpływ na tempo wzrostu gospodarczego i wyniósł on +0,8 p. proc.

 

4. Okazuje się ,że zarówno Tarcze rządowe zasilające Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Pracy czy Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nastawione na wsparcie dla przedsiębiorstw aby ratować miejsca pracy jak i dwie Tarcze Finansowe poprawiające płynność firm spowodowały że recesja w Polsce okazała się stosunkowo płytka.

Z obydwu rodzajów tarcz do przedsiębiorstw w postaci różnych instrumentów wsparcia popłynęło już ponad 175 mld zł, a gdy zakończy się działanie niedawno uruchomionej Tarczy Finansowej 2.0, środki te sumarycznie przekroczą 200 mld zł.

Dzięki nadzwyczajnej aktywności przedsiębiorców, pracowników, a także wsparciu polskiego państwa na poziomie przynajmniej 8% naszego PKB, nasza gospodarka była w 2020 roku 3 krajem w całej UE o najniższym spadku PKB, a także krajem który od wielu miesięcy utrzymuje się na 2 miejscu w UE jeżeli chodzi o najniższy poziom bezrobocia.

Zbigniew Kuźmiuk