„W jednym ludzie Bożym idziemy razem, aby doświadczyć Kościoła obdarowanego, który żyje darem jedności i otwiera się na głos Ducha” – powiedział Papież otwierając Synod poświęcony synodalności. Jego trzy kluczowe słowa to: komunia, uczestnictwo i misja. Franciszek zwrócił uwagę, że celebrowanie Synodu jest piękne i ważne, ale pozostanie owocne, jeśli staje się żywym wyrazem bycia Kościołem, działania nacechowanego prawdziwym uczestnictwem.

Ojciec Święty zauważył, że uczestnictwo jest wymogiem wiary otrzymanej na Chrzcie Świętym. Z niego wypływa równa godność dzieci Bożych, obdarzonych różnymi posługami i charyzmatami. Z tego powodu wszyscy są wezwani do uczestnictwa w życiu Kościoła i jego misji. Papież zaznaczył, że Synod stwarza wielką szansę duszpasterskiego nawrócenia w wymiarze misyjnym i ekumenicznym, ale niesie także pewne zagrożenia.

Pierwszym z nich jest formalizm. Synod jest drogą prawdziwego rozeznania duchowego, aby lepiej współpracować w dziele Boga w historii. Potrzeba promocji dialogu i interakcji wewnątrz ludu Bożego, należy przezwyciężyć ograniczone wizje Kościoła, szczególnie roli świeckich, odpowiedzialności eklezjalnej oraz sposobu zarządzania.

Drugim zagrożeniem dla Synodu wskazanym przez Franciszka jest intelektualizm. Mógłby on prowadzić do przekształcenia go w rodzaj grupy studyjnej, zajmującej się sobą w oderwaniu od rzeczywistości Świętego Ludu Bożego oraz konkretnego życia wspólnot rozproszonych po całym świecie.

Kolejną pokusą wskazaną przez Ojca Świętego pozostaje bezczynność, która wyraża się z stwierdzeniu: „tak było zawsze”, lepiej nic nie zmieniać. Droga Synodalna powinna być procesem w trakcie tworzenia. Należy angażować na różnych etapach i oddolnie Kościoły lokalne we wspólne dzieło, które wyznacza styl komunii i uczestnictwa.

„Przeżyjmy zatem tę sposobność spotkania, słuchania i refleksji jako czas łaski, który w radości Ewangelii pozwoli nam wykorzystać co najmniej trzy szanse. Pierwszą z nich jest dążenie, nie sporadycznie, lecz strukturalnie, do Kościoła synodalnego: miejsca otwartego, gdzie wszyscy czują się jak w domu. Synod daje nam zatem szansę stania się Kościołem słuchania: słuchania Ducha na adoracji i w modlitwie – jakże brakuje nam dzisiaj modlitwy adoracji, wielu nie tylko zagubiło zwyczaj, ale samo pojęcie, co znaczy adorować. Chodzi o słuchanie naszych braci i sióstr mówiących o nadziejach i kryzysach wiary w różnych częściach świata – podkreślił Papież. – Wreszcie, mamy szansę stać się Kościołem bliskości – powracamy ciągle do stylu Boga, stylem Boga jest bliskość, współczucie i czułość, Bóg zawsze działał w ten sposób; jeśli nie dojdziemy będziemy Kościołem bliskości, z postawami współczucia i czułości, nie będziemy Kościołem Pana. Dążymy do takiego Kościoła nie tylko słowami, ale i obecnością, poprzez którą nawiązuje się ściślejsze więzi przyjaźni ze społeczeństwem i światem: mamy być Kościołem, który nie odgradza się od życia, ale bierze na siebie kruchość i ubóstwo naszych czasów, lecząc rany i uzdrawiając zranione serca balsamem Boga.“

Ojciec Święty wyraził pragnienie, aby Synod był czasem pełnym Ducha Świętego. Potrzebujemy nowego tchnienia Boga, który uwalnia od wszelkiego zamknięcia, ożywia to, co martwe, wyzwala z kajdan i rozsiewa radość. Aby Kościół stawał się „inny”, otwarty na nowość, którą chce zaproponować mu Bóg, trzeba z większą mocą i częściej przyzywać Ducha Świętego oraz słuchać go, idąc razem ze zrozumieniem i odwagą. Na zakończenie swojego przemówienia Papież wypowiedział słowa modlitwy.

„Przyjdź, Duchu Święty. Ty, który wzbudzasz nowe języki i wkładasz w nasze usta słowa życia, zachowaj nas, abyśmy nie stawali się Kościołem-muzeum, pięknym, lecz niemym, z tak wielką przeszłością i tak małą przyszłością. Przyjdź między nas, abyśmy w doświadczeniu synodalnym nie dali się ogarnąć rozczarowaniu, nie osłabili proroctwa, nie sprowadzili wszystkiego do jałowych dyskusji – modlił się Papież. – Przyjdź, Duchu Święty miłości, otwórz nasze serca na słuchanie. Przyjdź, Duchu świętości, odnów święty Lud wierny Bogu. Przyjdź, Duchu Stworzycielu i odnów oblicze ziemi.“

Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan/vaticannews.va