1. Premier Mateusz Morawiecki poinformował na konferencji prasowej, że Polski Fundusz Rozwoju (PFR) już w styczniu rozpocznie przyjmowanie wniosków o pomoc finansową od przedsiębiorców, którzy ucierpieli w związku z drugą falą pandemii koronawirusa.

Tarcza finansowa 2.0 będzie wzorowana na pierwszej Tarczy finansowej, z której po pierwszej fali pandemii koronawirusa skorzystało 347 tysięcy przedsiębiorstw, zatrudniających 3,2 mln pracowników, do tych firm trafiło ponad 60 mld zł pomocy.

Tym razem rząd chce przeznaczyć przynajmniej 35 mld zł pomocy finansowej, przy czym 10 mld zł będzie przeznaczonych dla mikro, małych i średnich firm, natomiast dla dużych przedsiębiorstw, będzie to kwota 25 mld zł.

Mikro, małe i średnie firmy muszą prowadzić działalność w 38 branżach głownie związanych z handlem, turystyką, gastronomią kulturą i rozrywką, natomiast firmy duże mogą się ubiegać o pomoc niezależnie od branży, wnioski będzie można składać od stycznia do lutego, a dla dużych firm nawet do końca marca przyszłego roku.

Polski rząd czeka jeszcze na zgodę Komisji Europejskiej, która musi zaakceptować ten dodatkowy strumień pomocy publicznej dla przedsiębiorstw ale wszystko wskazuje na to, że będzie w tej sprawie jej akceptacja.

2. Dla mikrofirm zatrudniających do 9 pracowników i obrotach w 2019 roku do 2 mln euro, ma być przeznaczona kwota 3 mld zł, przy czym podstawowym kryterium jej udzielenia będzie spadek obrotów w 2020 roku o przynajmniej o 30% w stosunku do roku 2019 i będzie ona miała charakter bezzwrotny jeżeli firm utrzyma zatrudnienie w ciągu najbliższych 12 miesięcy.

Dla firm małych i średnich zatrudniających do 249 pracowników (obroty do 50 mln euro rocznie, suma bilansowa do 43, mln euro w 2019 roku), zarezerwowano kwotę 7 mld z, przy czym pomoc dla jednego podmiotu nie może przekroczyć 3,5 mln zł.

W odniesieniu do tej kategorii przedsiębiorstw obowiązuje to samo kryterium udzielenia pomocy co w przypadku mikrofirm, czyli spadek obrotów w 2020 roku o co najmniej 30 % w stosunku do 2019 roku, pomoc będzie miała charakter bezzwrotny pod warunkiem prowadzenia działalności oraz rozliczenia subwencji na zasadzie finansowania 70% poniesionej straty brutto.

3. Z kolei duże przedsiębiorstwa, czyli firmy, które zatrudniają powyżej 249 pracowników, ich obrót przekracza 50 mln euro rocznie, a suma bilansowa kwotę 43 mln euro, będą mogły ubiegać się o pomoc na tych samych zasadach jakie obowiązywały przy pierwszej fali pandemii (przy czym z tej formy pomocy wyłączone są banki i deweloperzy).

W ramach Tarczy finansowej dla dużych firm proponuje się 3 instrumenty wsparcia, pożyczki płynnościowe, pożyczki preferencyjne i tzw. finansowanie kapitałowe.

Pożyczki płynnościowe mogą być udzielane na okres do 4 lat, a indywidualna kwota zaangażowana może sięgnąć 1 mld zł, choć ze względu na skalę zainteresowania w praktyce będą one na znacznie niższe sumy dla jednego przedsiębiorstwa.

Z kolei pożyczki preferencyjne będą także udzielane na okres do 4 lat, z kwotą indywidulaną do 750 mln zł, przy czym w tym przypadku możliwe będzie ich umorzenie do 75% wartości szkody jakie poniosło przedsiębiorstwo w związku z pandemia koronawirusa.

Wreszcie ostatni instrument wsparcia to dofinansowanie kapitałowe dużych firm (może to być podwyższenie kapitału, bądź obejmowanie obligacji zamiennych przedsiębiorstw), z indywidualną kwotą do 1 mld zł, a to wsparcie może być dokonywane w ramach pomocy publicznej albo na zasadach rynkowych.

4. Wszystkie przedsiębiorstwa z 38 wspomnianych wyżej branż mogą także korzystać z tzw. Tarczy branżowej, która właśnie ostatecznie została przyjęta przez Sejm po poprawkach Senatu, a więc zwolnienia z ZUS za listopad, świadczenia postojowego w wysokości 2 tys. zł, jednorazowej dotacji w wysokości 5 tys. zł, a także dotacji do wynagrodzeń pracowników.

Wielkość przygotowanej pomocy publicznej dla przedsiębiorstw dotkniętych druga falą pandemii kornawirusa, a także instrumenty przy pomocy których będzie udzielana, dają dużą szansę, że będzie ona równie skuteczna, jak w przypadku pierwszej fali pandemii.


Zbigniew Kuźmiuk