Wolność wyznania, kultur i poglądów
Kultury i działania ludzi wynikające z ich poglądów możemy akceptować tylko tam, gdzie mieszczą się one w granicach- kryteriach moralnych. Kryteria te nie wyznaczają punktów, ale obszary umożliwiające wielość. Wielość ta jednak nie jest dowolnością, bo coś co posiada kryteria, nie może być dowolne, musi bowiem wykluczyć to, co z tymi kryteriami sprzeczne. Religia zaś ma funkcję wyznaczania nadrzędnych, wszechobejmujących p o w i n n o ś c i . Tu też musimy być konsekswentni i jeśli chcemy na siłę uznać za wartość samą w sobie wielość kultur i religii, to musielibyśy również uznać za taką n i e z g o d ę , niepokój, wojnę. Bo religie i kultury w pewnych istotowych aspektach są różne dlatego, że mają sprzeczne, czyli n i e z g o d n e założenia.
Jeśli więc chcemy pokoju na siłę, to nie możemy jednocześnie chcieć wielości kultur, czy religii na siłę. A takiej sprzeczności, „ułomności" światopoglądów "dopuszcza się" kultura współczesna, która nas wychowała.
Jeśli widzimy, że ktoś ma sprzeczne poglądy z naszymi, to jedynie uczciwe jest przekonywanie tego kogoś do naszych. Dlatego, jeśli ktoś nam mówi: "to jest złe", jeśli Kościół, który jest istotową częścią religii katolickiej jako stróż tożsamości treści tej religii wskazuje kryteria, które należy spełnić, by być w zgodzie z tąż religią, to nie możemy tego nazywać z n i e w a l a n i e m , jak to dziś bywa. Właśnie takie wskazywanie kryteriów jest jedynym czynnikiem, który umożliwia wolność. Bo wolność musi się wiązać ze świadomością, a jeślibyśmy nie mieli kryteriów wskazujących czym jest to, co możemy wybrać, to nie moglibyśmy w sposób wolny zdecydować, czego chcemy. Innemi słowy: jeśli wybieramy pomiędzy dwiema religiami, czy światopoglądami, to by wybór ów był całkowicie wolny i świadomy musimy wiedzieć, czym te religie się różnią, a więc jakie mają granice, kryteria- jaka jest ich treść.
Pozbawienie wolności działania ma miejsce wtedy, gdy uniemożliwiamy komuś działać zgodnie z przekonaniami. Jednakże takie pozbawianie wolności jest słuszne wtedy, gdy dane działanie wyrządza komuś szkodę według naszych kryteriów. I nie mówię tu tylko o szkodzie materialnej, czy zdrowotnej. Mam tu na myśli również szkodę duchową i wychowawczą którą wyrządza zły przykład. Przed zgorszeniem tym mamy bronić nasze dzieci, braci, by oni nie nauczyli się uznawać za normalne tego, co jest złe. (Tego, co my uznajemy za złe, a raczej co Bóg uznaje za złe. Wierzymy bowiem, że nasze kryteria dobra i zła są prawdziwe- czyli Boże)
Tolerancja wobec tego, czego nie akceptujemy jest słuszna wtedy, kiedy to nie wiąże się z powyżej przedstawionymi szkodami.
Akceptacja zaś, a nie tylko tolerancja jest obowiązkiem moralnym wobec tego, co nie przekracza granic wyznaczanych przez moralność. Jednakże uzasadniona i słuszna jest podejrzliwość wobec nieznanych nam wytworów kulturowych.( jak “ludowy” strach przed obcością) Bo żeby je przyjąć pierwej trzeba je zbadać.
jakie dziedziny naszego życia one ingerują?…
Odpowiedź na te pytania znajduje się w Kościele.
Wolność słowa
Nie możemy czynić z tzw. wolności słowa wartości absolutnej. Wolność słowa nie może być całkowita, nieograniczona. Musi się ona mieścić w granicach wyznaczonych przez to, co uznajemy za dobre, słuszne, a w zasadzie w tym, co Bóg za słuszne uznaje. Bo jeśli słowa poza to wykraczają, to są zgorszeniem, czyli złym przykładem. A człowiek ma to do siebie, że wychowywany jest przez to, co go otacza nawet wtedy, gdy się z tym nie zgadza. Wciąga go bowiem wir przykładu społeczno-kulturowego. Jeśli nie chce więc by to, co uznaje dziś za złe, zaczął niepostrzerzenie dopuszczać jako normalne a później jako wręcz dobre, to musi stosować coś, co nazwać można cenzurą, unikaniem złego towarzystwa I przykładu, itd.. Jeśli ludzie mają sprzeczne wyznaczniki tego co dobre, a co nie, to trudno. Jedynym wyjściem z tego konfliktu wartości jest przekonywanie. Choć czasem uzasadnione jest siłowe rozwiązanie, by uchronić maluczkich przed złym przykładem. Taka nasza ułomność, taki nasz świat pogrzechowy. Raju na siłę nie zrobimy.
