1. W tym tygodniu Rada Ministrów przyjęła przygotowany w resorcie Inwestycji i Rozwoju projekt ustawy o dopłatach do najmu, będący nową formą pomocy państwa w pokrywaniu wydatków mieszkaniowych.

Jak napisano w Ocenie Skutków Regulacji, jednym z najważniejszych problemów polityki mieszkaniowej w Polsce jest brak dostępnych mieszkań dla osób, dochody są zbyt wysokie, aby ubiegać się o mieszkania gminne i jednocześnie zbyt niskie, aby zaciągnąć kredyt na zakup własnego mieszkania.

A w takiej właśnie sytuacji jest w naszym kraju około 40% społeczeństwa, w tym przede wszystkim osoby młode, rozpoczynające karierę zawodową i mające zamiar zakładać rodziny.

2. Zgodnie z projektem dopłaty do czynszów będą adresowane do gospodarstw domowych o określonym poziomie dochodów (uzależnionym od liczby osób w gospodarstwie domowym) i nieposiadających innego mieszkania.

Wysokość dopłat będzie od kosztów budownictwa mieszkaniowego na danym terenie (tzw. wskaźników odtworzeniowych) oraz powierzchni mieszkania (ograniczonej liczbą członków gospodarstwa domowego - im liczniejsze gospodarstwo domowe, tym wyższe dopłaty).

Jednoosobowe gospodarstwa domowe mogą się ubiegać o dopłatę, jeżeli ich średni miesięczny dochód nie przekracza 60% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej publikowane przez GUS, za każdą kolejną osobę w gospodarstwie limit ten będzie podwyższany o 30 punktów procentowych, a wiec dla gospodarstwa dwuosobowego limit ten będzie wynosił 90% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce, dla trzyosobowego 120%, czteroosobowego 150% itd.

Dopłaty będą przyznawane na 9 lat, przy czym beneficjenci będą co roku weryfikowani (czy nadal spełniają kryteria), a w sytuacji, kiedy dochody okażą się wyższe, prawo do dopłat będzie wygaszane (będzie jednak możliwość ich wznowienia np. po powiększeniu rodziny, przy czym okres ich pobierania nie może przekroczyć 9 lat).

3. Dopłaty będą stosowane w przypadku mieszkań zasiedlanych po raz pierwszy, przy czym mogą to być zarówno nowo wybudowane mieszkania lub mieszkania w istniejącym budynku mieszkalnym znajdującym się na obszarze Specjalnej Strefie Rewitalizacji, poddanym remontowi lub przebudowie.

Kryteria społeczne określające preferencje dla beneficjentów dopłat do czynszów, będzie ustalać rada gminy, będzie on mogła wybrać z określonego w ustawie katalogu, komu w pierwszej kolejności będą wynajmowane mieszkania z dopłatą.

Rząd zakłada, że efektem proponowanych rozwiązań będzie stworzenie sektora mieszkań na wynajem budowanych przez podmioty instytucjonalne, zarządzane całymi budynkami z mieszkaniami na wynajem.

Inwestorzy w mieszkania na wynajem będą podpisywali umowy z gminą, która wiedząc, jakie jest zapotrzebowanie na tego rodzaju mieszkania i znając możliwości płatnicze najemców, będzie preferować inwestycje o czynszach poniżej czynszów rynkowych (jak się wydaje pozwoli to na obniżenie cen za wynajem na rynku mieszkaniowym).

4. Jak już wspomniałem wysokość dopłat do najmu będzie zależna od kosztów budownictwa na danym terenie i liczby osób w gospodarstwie domowym w związku z tym w dużych miastach będą one wyższe w mniejszych niższe.

I tak szacunkowo w Warszawie w oparciu o tzw. wskaźniki odtworzeniowe z II kwartału tego roku dopłata do najmu dla 5-osobowej rodziny wyniosłaby ok. 690 zł, w miastach pod Warszawą taka sama rodzina mogłaby liczyć na dopłatę w wysokości ok. 500 zł.

Na podstawie wskaźników odtworzeniowych z II kwartału, najniższy poziom dopłat obowiązywałby w woj. opolskim (poza miastem Opolem), pięcioosobowa rodzina mogłaby tam liczyć na wsparcie na poziomie ok. 380 zł.

Rząd przyjął, że środki na dopłaty w kolejnych latach będą rosnąc i tak te przewidziane w 2019 roku mają wynieść 0,4 mld zł, w 2020r-0,8 mld zł 2021r- 1,2 mld zł, w 2022 r. -1,6 mld zł i 2023 roku już -2 mld zł i taka kwota będzie utrzymywana w kolejnych latach.

Finansowanie programu będzie realizowane przez Fundusz Dopłat zarządzany przez Bank Gospodarstwa Krajowego, a wsparcie konkretnych beneficjentów będzie obsługiwane przez samorządy gminne.

Zbigniew Kuźmiuk