„Kościół odmładza się na mocy Ewangelii, a Duch Święty stale go odnawia, budując i prowadząc go «poprzez rozmaite dary hierarchiczne i charyzmatyczne»”. Tymi słowami rozpoczyna się zaprezentowany dziś w Watykanie list „Iuvenescit Ecclesia” o relacjach między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi dla życia i misji Kościoła. Kongregacja Nauki Wiary skierowała go do wszystkich biskupów Kościoła katolickiego. Jedne i drugie dary pochodzą od Ducha Świętego, zarówno hierarchiczne, czyli związane z sakramentem kapłaństwa, jak i charyzmatyczne, których Duch udziela według swego uznania.

Dokument zajmuje się nowymi zrzeszeniami, ruchami i wspólnotami kościelnymi, przypomina jednak, że do darów charyzmatycznych zaliczają się również zakony i stowarzyszenia istniejące już od dawna. Kongregacja Nauki Wiary „pragnie ukazać relację pomiędzy darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi, te elementy teologiczne i eklezjologiczne, których zrozumienie może sprzyjać owocnemu i uporządkowanemu udziałowi tych nowych zrzeszeń w komunii i misji Kościoła” (3). Wskazuje, że „autentyczne charyzmaty należy postrzegać jako dary o niezbywalnym znaczeniu dla życia i misji Kościoła” (9). Wezwane są one „do misyjnego otwarcia, do koniecznego posłuszeństwa pasterzom i do trwania w Kościele” (10).

Kongregacja przestrzega przed przeciwstawianiem Kościoła instytucjonalnego Kościołowi charyzmatycznemu, Kościoła „miłości” Kościołowi „instytucji” (7). Przypomina, że „również główne instytucje w Kościele są charyzmatyczne, a z kolei charyzmaty muszą w taki czy inny sposób być zinstytucjonalizowane, by zapewnić ich spójność i ciągłość” (10). Nowe ruchy i wspólnoty winny dojść do „«kościelnej dojrzałości», która niesie ze sobą pełne docenienie ich znaczenia i włączenie ich w życie «Kościołów lokalnych i parafii, trwając zawsze w komunii z pasterzami i stosując się do ich wskazań»” (2). Bowiem „wymiaru charyzmatycznego nigdy nie może zabraknąć w życiu ani w misji Kościoła” (13).

Wskazując na potrzebę uznania przez władze Kościoła darów charyzmatycznych (17), Kongregacja podaje też kryteria rozeznawania ich autentyczności. Są to: prowadzenie do świętości, zaangażowanie w misyjne głoszenie Ewangelii, wyznawanie wiary katolickiej,  świadectwo komunii z całym Kościołem czy uznanie dla innych charyzmatów w Kościele. Do kryteriów tych należą też pokorna akceptacja czasu próby w rozpoznawaniu charyzmatu, obecność darów duchowych takich jak miłość, radość, pokój i człowieczeństwo, gorliwe włączenie w życie Kościoła i wymiar społeczny ewangelizacji (18).

List Kongregacji Nauki Wiary „Iuvenescit Ecclesia” podejmuje wreszcie sprawę relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi w praktyce Kościoła (19-23). Wskazuje m.in., że dobre relacje między różnymi darami w Kościele wymagają „skutecznego wprowadzenia zrzeszeń charyzmatycznych w życie duszpasterskie Kościołów partykularnych” (20). Zauważa także pożytek, jaki z uczestnictwa w takich ruchach czy wspólnotach mogą odnieść kapłani i osoby zakonne (22).

Tuż po publikacji dokumentu „Iuvenescit Ecclesia” ks. Sławomir Śledziewski z Kongregacji Nauki Wiary podkreślił w rozmowie z Radiem Watykańskim, że będzie on bardzo ważnym wskazaniem co do postępowania wobec nowych ruchów w Kościele. Chodzi bowiem o to, by otwierać się na rzeczywiste działanie Ducha Świętego.

„List Kongregacji Nauki Wiary «Iuvenescit Ecclesia», czyli « Kościół odmładza się», został skierowany z naszej kongregacji do biskupów. Ale oczywiście w domyśle jest on również skierowany do kapłanów, by uregulować relacje hierarchiczne Kościoła z ruchami i zakonami charyzmatycznymi. Po Soborze Watykańskim II powstało wiele ruchów, które były bardzo popierane przez Pawła VI i naszego ukochanego rodaka Jana Pawła II. List jest swoistą instrukcją, w jaki sposób mają postępować biskupi, którzy często są stawiani przed faktem dokonanym, że powstaje jakiś ruch charyzmatyczny, że są osobiste objawienia, że mówimy o różnych proroctwach. Ten list jest instrukcją, która ma pomóc Kościołom partykularnym w interpretacji tego typu zachowań i zjawisk w Kościele. Są one bardzo istotne, bo to jest także działanie Ducha Świętego w dzisiejszym Kościele, a ten musi wychodzić naprzeciw potrzebom dzisiejszego człowieka. Ta instrukcja jest pomocą w otwarciu się na ruchy charyzmatyczne, na to, co mówi Kościół, na doświadczenie duchowe. Dla tych ruchów charakterystycznym jest silny nacisk na bezpośrednie i osobiste doświadczenie Ducha Świętego, osobiste życie duchowe” – powiedział ks. Śledziewski.

bbb/Radio Watykańskie