1. Wczoraj ministerstwo finansów opublikowało komunikat, dotyczący realizacji budżetu państwa za 11 miesięcy 2018 roku (styczeń - listopad), z którego wynika, że nadwyżka budżetowa wzrosła w stosunku do poprzedniego miesiąca i wyniosła aż 11,1 mld zł.

W okresie styczeń - listopad tego roku zrealizowano 343,4 mld zł planowanych dochodów tj. 96,5% i 332,3 mld zł tj. 83,7% planowanych wydatków, co oznacza, że w budżecie po 11 miesiącach mamy nadwyżkę w wysokości 11,1 mld zł (przypomnijmy, że całoroczny deficyt został zaplanowany w 2018 roku w wysokości 41,5 mld zł).

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że od stycznia do listopada odnotowano wzrost dochodów z 5 głównych podatków (VAT, PIT, CIT, podatek akcyzowy i od gier oraz podatek od instytucji finansowych) w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.

2. W okresie 11 miesięcy tego roku dochody budżetu państwa były wyższe o 201,1 mld zł w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego, przy czym dochody podatkowe były wyższe o aż ponad 25,6 mld zł (o ok. 8,8 %).

Po 11 miesiącach widać ciągle wyraźny wzrost wpływów z podatku VAT w stosunku do roku ubiegłego, choć dochody z tego tytułu w 2017 roku były bardzo wyśrubowane (do końca listopada wzrosły one o 7,6 %, tj. o ok. 11,2 mld zł).

Z kolei dochody z podatku PIT były wyższe o 13,9 % w ujęciu rok do roku (tj. o ok. 6,5 mld zł), z podatku CIT były wyższe także o 16,4 % r/r (tj. ok.4,5 mld zł), z podatku akcyzowego i od gier były wyższe o 5,2% r/r (tj. o ok. 3,3 mld zł), a z podatku od niektórych instytucji finansowych były wyższe o 3,8 % w ujęciu r/r.

3. Jak podkreśla ministerstwo finansów w komunikacie; wyższe niż w roku poprzednim, wpływy z PIT wynikają z dobrej sytuacji na rynku pracy, a także z wyższych wpłat podatkowych osób prowadzących działalność gospodarczą w związku z dobrą koniunkturą w gospodarce

Natomiast wyższe po 11 miesiącach aż o 16,4% (o ponad 4,5 mld zł) wpływy z CIT świadczą o tym, że coraz lepiej działa klauzula zabraniająca unikania opodatkowania, a przedsiębiorcy nie chcą ryzykować kontroli skarbowych.

Z kolei wykonanie dochodów niepodatkowych po 11 miesiącach 2018 roku wyniosło ok. 26,3 mld zł i było niższe o 5,8 mld zł (18%) w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ponieważ nie było w roku 2018 wpłaty z zysku NBP, a taka wpłata w wysokości 8,7 mld zł wystąpiła w czerwcu 2017 roku.

Wszystko to spowodowało, że dochody podatkowe i niepodatkowe po pierwszych 11 miesiącach 2018 roku, są wyraźnie wyższe w porównaniu do tego samego okresu roku ubiegłego, mimo tego, że ówczesne dochody stanowiły „wysoką bazę” do takiego porównania.

4. Z kolei wykonanie wydatków po 11 miesiącach 2018 jak już wspomniałem wyniosło 332,3 mld zł tj.83,7 % planu i było o blisko 6,7 mld zł wyższe niż w tym samym okresie roku ubiegłego (wtedy wyniosło 325,7 mld zł), procentowo było podobne do obecnego wykonania (wtedy wynosiło 84,6%).

Wprawdzie jak podał wcześniej resort finansów w okresie styczeń- listopad przekazano o ponad 11 mld zł mniejszą niż planowano dotację z budżetu dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, co zostało spowodowane dobrą sytuacją na rynku pracy i lepszymi niż planowano wpływami składek do FUS, ale w innych częściach budżetu nastąpiło przyśpieszenie wydatkowania środków.

Mimo wyraźnie wyższych wydatków niż w roku ubiegłym (o 6,7 mld zł), dochody budżetowe są na tyle wyższe, że po 11 miesiącach tego roku, mamy nadwyżkę budżetową w wysokości 11,1 mld zł, co stwarza możliwość, aby na koniec roku, budżet był bliski równowagi.

Co więcej w całym okresie transformacji nigdy do tej pory, na miesiąc przed zakończeniem roku, budżet państwa nie wykazywał nadwyżki, mimo tego, że w całym roku zaplanowano deficyt.

A jeszcze niedawno czołowy ekspert Platformy prof. Andrzej Rzońca twierdził, że jeżeli rząd Zjednoczonej Prawicy będzie realizował program wyborczy (między innymi program 500 plus, obniżenie wieku emerytalnego), to deficyt budżetowy w 2018 roku zbliży się do 100 mld zł.

Zbigniew Kuźmiuk