„Głęboko we wnętrzu, namalowany tym samym odcieniem światła, 

ukazał mi się nasz obraz, na dnie którego odkryłem swoje własne oblicze”. Dante

Pewnego słonecznego, lipcowego południa zakupiłem książkę Paula Badde „Boskie Oblicze – całun z Manoppello”. Wychodząc z księgarni z nową zdobyczą nie przypuszczałem wówczas, że jej treść wywrze na mnie tak duży wpływ. Nigdy wcześniej nie zdarzyło się bowiem, aby przeczytanie jakiejkolwiek książki skutkowało decyzją o natychmiastowej podróży. Jej lektura tak mnie zafascynowała, że kilka dni później siedziałem już w samolocie, który zmierzał do stolicy słonecznej Italii. Trzymając w dłoniach otwartą książkę doczytywałem jej ostatnie stronice delektując się co chwilę widokami z okna. A tam, przez dziury w chmurach mogłem już podziwiać wyłaniające się połacie Półwyspu Apenińskiego. Wszystkie drogi prowadziły dziś do Rzymu!

<<< OTO PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI JAK PRZETRWAĆ W CZASACH OSTATECZNYCH. ZOBACZ >>>

Akcja książki rozpoczyna się w bazylice św. Piotra. To tam, w jednym z filarów jak sądzono, przechowywana jest najcenniejsza relikwia chrześcijaństwa: chusta św. Weroniki. Acheiropoietos! Wizerunek stworzony w nadnaturalny sposób! Vero – eikon! Prawdziwa ikona! Chusta na której winno znajdować się oblicze człowieka będące prototypem wszystkich średniowiecznych ikon przedstawiających Chrystusa. Autor książki uzyskawszy zgodę na obejrzenie relikwii odkrywa, że na chuście którą raz do roku okazuje się pielgrzymom w bazylice św. Piotra, nie można dojrzeć nic, poza kilkoma plamami. Zawiedziony tym faktem próbuje rozwikłać zagadkę poszukując brakujących puzzli wśród eksponatów muzeum watykańskiego. Odnajduje tam starą, srebrną ramę w której przechowywano niegdyś tę cenną relikwię. Paul Badde wpada na prawdziwy trop. Odkrywa, że stare ramy wcale nie pasują do chusty pokazywanej w bazylice watykańskiej, ale do zupełnie innej. Znajdującej się na wschód od Rzymu.

Trop wiódł do Manoppello. To właśnie tam, w górach Abruzji, w niewielkim kościółku, nad głównym ołtarzem wystawiona jest w srebrnej monstrancji przezroczysta jak jedwab, tajemnicza chusta. Delikatna jak pajęczyna a jednocześnie niezniszczalna. Nie trawi jej ogień, wszelkie kwasy czy alkohole. Jest odporniejsza  na ogień od azbestu a zarazem tak delikatna, że można przez jej pryzmat czytać gazetę. Widnieje na niej oblicze człowieka, z którego można wyczytać cierpienie jakie stało się jego udziałem. Co więcej! Rama przechowywana w muzeum watykańskim pasuje jak ulał do chusty z Manoppello. Dwie kryształowe szyby – jak mówi Badde – musiały przecież skrywać coś co jest widoczne z obu stron. Ponadto wielkość chusty i ram są jednolite. Czy to właśnie ta chusta przyciągała niegdyś do wiecznego miasta miliony pielgrzymów? Czy to o tej chuście pisali Petrarka, św. Brygida Szwedzka czy Dante Alighieri?

Kolejną zagadką z jaką musiał się zmierzyć Badde to sposób w jaki chusta dostała się do Manoppello. Wszystkie ślady urywały się w czasach, kiedy na murach bazyliki wybudowanej przez Konstantyna powstawała nowa bazylika Św. Piotra. Autor książki dociera do manuskryptów o. Donata la Bomby, wedle którego w roku 1506 przybył do Manoppello pewien pielgrzym, któremu na drodze stanął dr Giacomantionio Leonelli. Tajemniczy przybysz prosi doktora o wejście do świątyni i tam wręcza mu tajemnicze zawiniątko. Kiedy zdumiony doktor Leonelli odwraca się chcąc podziękować nieznajomemu za podarunek, tego już nie ma. Od tamtego czasu chusta przechodzi przez ręce wielu właścicieli, aż w końcu zniszczona trafia do klasztoru kapucynów gdzie przechowywana jest do dziś. Oficjalnie zaś została im  wręczona w roku 1683 przez niejakiego De Fabritisa.

Badde, który z pasją detektywa odkrywa tajemnice najcenniejszej relikwii chrześcijaństwa wpada na prawdziwe odkrycie! To chusta z grobu Jezusa o której czytamy w jednej z Ewangelii. „A kiedy się nachylił, zobaczył leżące płótna, jednakże nie wszedł do środka. Nadszedł potem także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu i ujrzał leżące płótna oraz chustę, która była na Jego głowie, leżącą nie razem z płótnami, ale oddzielnie zwiniętą na jednym miejscu. Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który przybył pierwszy do grobu. Ujrzał i uwierzył.” J 20:5  Nie chodzi bowiem o chustę, którą wedle tradycji miała obetrzeć twarz Jezusowi kobieta o imieniu Weronika. Nazwa „chusty świętej Weroniki” nawiązuje do łacińskiego vera (prawdziwa) i greckiego ikon (ikona).

Czytając „Boskie oblicze” poznajemy nową bohaterkę książki. Paul Badde spotyka na swej drodze niemiecką trapistkę, siostrę Blandinę Paschalis, którą tajemnicze oblicze z Manoppello podobnie jak jego, przyciągnęło aż z Niemiec. Siostra Blandina dokonuje przełomowego odkrycia za pomocą metody, którą nazywa „transsubpozycją.” Przez nałożenie foliogramu z obliczem Chrystusa z całunu turyńskiego na całun z Manoppello odkrywa, że oba całuny pokrywają się w stu procentach. Człowiek z całunu turyńskiego i ten z chusty z Manoppello to z pewnością ten sam człowiek. Potwierdza to prof. o. Andeas Resch – wykładowca na papieskim Uniwersytecie Laterańskim, który udowadnia, że matematycznie wszystkie rysy twarzy, wielkość zgadzają się ze sobą w sposób zdumiewający i nie pozostawiający żadnych wątpliwości. Ale to jeszcze nie koniec.

Wszystko przepowiedziała kilkadziesiąt lat wcześniej mistyczka Maria Valtorta, której Jezus wyjawia następujące słowa: „Chusta Weroniki jest bodźcem dla waszych sceptycznych dusz. Wy, racjonaliści, oziębli, chwiejący się w wierze, którzy przeprowadzacie bezduszne badania, porównajcie odbicie twarzy na chuście z odbiciem na całunie (chodzi o Całun Turyński). To pierwsze jest Twarzą Żyjącego, to drugie to Zmarłego. Jednak długość, szerokość, cechy somatyczne, kształt, charakterystyka są takie same. Nałóżcie na siebie te dwa odbicia. Zobaczycie, że sobie odpowiadają. To Ja jestem. Pragnę przypomnieć wam, kim byłem i kim stałem się z miłości dla was. Abyście się nie zagubili, nie stali się ślepcami, powinny wam wystarczyć te dwa odbicia, aby doprowadzić was do miłości, do nawrócenia, do Boga”.

Siostra Blandina Paschalis stawia śmiałą hipotezę, że chusta z Manoppello  to całun pogrzebowy Jezusa, położony nie bezpośrednio na ciało, ale na płótna zakupione przez Józefa z Arymatei, czyli te, które dziś znamy pod nazwą „całunu turyńskiego”. Ewangelie milczą jednak nad sposobem w jaki chusta mogła trafić do grobu. Trop Badde wiódł do Marii Magdaleny, która na jednym z obrazów Raffaello Santi podtrzymuje w jednej ręce przebitą dłoń Jezusa. Trzyma też w ręku przeźroczystą jak jedwab chustę, ale jeszcze bez widniejącego na niej wizerunku. Czy to ona położyła chustę na owinięte płótnami ciało Chrystusa? W jaki sposób powstały tajemnicze wizerunki na całunie turyńskim i chuście z Manoppello?

Kolejny sekret stanowił materiał z którego wykonana jest chusta. Jego częściowe rozwiązanie przychodzi wraz z pojawieniem się kolejnej bohaterką książki. Jest nią Chiara Vigo – jedyna na  świecie specjalistka, która przejęła rodzinne tajniki wytwarzania bisioru- najdroższej w świecie antycznym tkaniny. Bisior, zwany również jedwabiem morskim, powstaje po zetknięciu wydzieliny jednego z gatunków małży z wodą.

Kiedy Chiara Vigo przybywa na zaproszenie Badde do Włoch udają się wspólnie w podróż do Manoppello. Wchodząc do bazyliki Świętego Oblicza i spoglądając pierwszy raz na tajemniczy wizerunek, Chiara czyni znak krzyża i mówi: „O Boże)…„ma oczy baranka i lwa jednocześnie. On Jest Panem Nieba i Ziemi.” Chiara potwierdza z całą pewnością: to bisior! Na darmo szukać go dziś w najdroższych sklepach świata. Od dwóch tysięcy lat nie można go nigdzie kupić. Na całym świecie zachowały się zaledwie nieliczne jego pozostałości, a ten w Manoppello jest jednym z największych skrawków. Chiara Vigo tłumaczy, że na bisiorze nie da się niczego namalować. Bisior po prostu nie przyjmuje farby. Można go zabarwić w sposób naturalny, ale w żadnym wypadku nie można na nim nic namalować. Potwierdzają to przeprowadzone nieinwazyjne badania, które dowodzą, że na całunie nie ma śladów farby. Choć wizerunek jest i to nad wyraz czytelny!

Z Rzymu do Manoppello wybraliśmy się autem. Była sobota, 15 sierpnia, święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Przedmieścia Rzymu skąpane  w letnim słońcu połyskiwały ciemną czerwienią dachów kontrastując z lazurem włoskiego nieba. Za szybą auta przesuwał się obraz słonecznej Italii, a moim oczom ukazywał się z czasem coraz to bardziej górzysty krajobraz. Serce drżało, emocje rosły z każdą chwilą a każdy postój przeznaczony na espresso powodował moje zniecierpliwienie. Nie obyło się również bez obaw. Może nad chustą prowadzone są badania, albo kościół jest w remoncie, a może siesta? W myślach przypominałem sobie psalm Dawidowy: „O Tobie mówi moje serce: Szukaj Jego oblicza! Szukam, o Panie, Twojego oblicza; swego oblicza nie zakrywaj przede mną, nie odpędzaj  z gniewem swojego sługi! Ty jesteś moją pomocą, więc mnie nie odrzucaj i nie opuszczaj mnie, Boże, moje Zbawienie!” Ps. 27:8.

Kiedy krętymi uliczkami dojeżdżaliśmy do sanktuarium „Santo Volto” wykrzyknąłem radośnie: jest! Po chwili wjeżdżaliśmy już na główny plac, który znałem z opisów i fotografii zamieszczonych w książce. Zamiast tysięcy pielgrzymów zobaczyłem kilku przechadzających się tubylców. Życie w Manoppello toczyło się swoim naturalnym, niczym niezmąconym rytmem. Tu Włosi dopijający espresso, tam biesiadująca przy stole rodzina. Słowem: totalny spokój. Żadnego poruszenia! Niczego co mogłoby wskazywać, że to właśnie tam za drzwiami kościółka znajduje się prawdziwa, zapomniana chusta św. Weroniki. Najcenniejsza relikwia chrześcijaństwa!

Wszedłem do środka. Właśnie trwała Msza Święta a pierwsze słowa które usłyszałem to wypowiedziane po włosku: „Pokój Wam”. Uścisnąłem dłonie nieznajomym i ze wzrokiem utkwionym w niewielką monstrancję nad ołtarzem stałem i nie mogłem uwierzyć, że w końcu tu jestem. Ileż razy czytałem o tym, jak Paul Badde wchodził właśnie do tej świątyni by przyjrzeć się tajemniczemu wizerunkowi? Ileż razy autor książki wracał tu, aby spojrzeć jeszcze raz w oblicze Jezusa!?  Po skończonej Mszy ruszyłem boczną nawą w kierunku ołtarza i tak jak autor książki wszedłem po schodkach na specjalne podwyższenie w którym umieszczony jest  relikwiarz z chustą. A tam w szklanej gablocie tajemnicza chusta z wizerunkiem oblicza Jezusa. W głowie kołatały mi słowa Paula Badde: „Obchodzę ołtarz z lewej strony, wchodzę po znajdujących się za nim schodach i opieram głowę o szybę…”(…) Moje pierwsze spojrzenie. Jest! „Teraz wpatruję się w małe okienko monstrancji, z którego spogląda na mnie żywe Oblicze…”(…) „Widzę twarz brodatego mężczyzny z lokami na skroniach i złamanym, wąskim nosem. Prawy policzek jest spuchnięty, broda częściowo wyrwana”. Patrzę na człowieka i widzę oblicze Boga. Czy to ja patrzę na Niego, czy to On patrzy na mnie? Wyciągam biblię, którą zabieram ze sobą we wszystkie podróże. Czytam jeszcze raz fragment o odnalezieniu płócien  i chusty w grobie Jezusa. Niepostrzeżenie trafiam na fragment: „Kto widzi mnie, widzi Tego, który mnie posiał” (J 12,45) Kontempluję oblicze Boga. „Kto mnie widział, widział także Ojca” (J 14,9)  A także „On, istniejąc w postaci Bożej nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem,  lecz ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi, stawszy się podobnym do ludzi. A w zewnętrznej przejawie, uznany za człowieka, uniżył samego siebie, stawszy się posłusznym aż do śmierci – i to śmierci krzyżowej.” Flp. 2:6 Adoruję oblicze Boga w ciszy…

Siadam na schodach przed fasadą sanktuarium. W ręku trzymam kopię chusty zakupioną w sklepiku przylegającym do sanktuarium. Rozkładam ją starając się przysłonić nieco zawieszone na lazurowym nieboskłonie słońce. Patrzę jeszcze raz na Boskie Oblicze. Przypominam sobie słowa kardynała Fiorenzo Angelini, który zobaczywszy chustę z Manoppello powiedział: „To jest oblicze Jezusa! Kiedy będę w niebie, powiem: „Jezu, widziałem Cię już w Manoppello”.

Arkadiusz Jurek