Tegoroczne uroczystości rozpoczną się Mszą Świętą w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach-Brynowie o 16. Nabożeństwo odprawione zostanie w intencji zamordowanych górników.

Mszy św. przewodniczyć będą metropolita katowicki abp Wiktor Skworc oraz Prymas senior abp Józef Kowalczyk, który wygłosi kazanie.

- Pamięć ludzka jest darem, musimy pamiętać o wydarzeniach sprzed lat - podkreśla abp Skworc. - Przypomnienie tej ofiary górników i tego wydarzenia to jest jakaś ewangelizacja. Przypomnienie ofiary, którą ci górnicy złożyli – dodał.

Po Mszy, pod Krzyżem-Pomnikiem przy kopalni „Wujek”, odbędzie się dalsza część uroczystości, m.in. apel poległych.

16 grudnia 1981 r. górnicy strajkujący przeciwko ogłoszeniu stanu wojennego zostali zaatakowani przez oddziały milicji i wojska. Od kul ZOMO zginęło dziewięciu górników:

Jan Stawisiński,
Joachim Gnida,
Józef Czekalski,
Krzysztof Giza,
Ryszard Gzik,
Bogusław Kopczak,
Andrzej Pełka,
Zbigniew Wilk,
Zenon Zając

21 górników zostało rannych.

Po pacyfikacji komunistyczne służby zatrzymały osiem osób, które oskarżono o organizowanie i kierowanie strajkiem. W 1982 roku czterech z nich skazano na karę od trzech do czterech lat więzienia, pozostałych uniewinniono. 20 stycznia 1982 umorzono śledztwo dotyczące odpowiedzialności milicjantów za użycie broni palnej.

Dopiero w latach 90. ruszyły procesy przeciwko sprawcom masakry. W 2008 r. sąd skazał 14 byłych zomowców z plutonu specjalnego, którzy brali udział w pacyfikacji kopalń „Wujek” i „Manifest Lipcowy”. Sąd uznał wszystkich oskarżonych za winnych zbrodni komunistycznej. Otrzymali oni kary od 3,5 do 6 lat więzienia. W 2009 roku, po 28 latach od masakry, Sąd Najwyższy ostatecznie utrzymał wyrok.

Do tej pory nie osądzono Czesława Kiszczaka, ówczesnego szefa MSW, który był odpowiedzialny za jednostki milicji i ZOMO. W 2008 r. sąd uznał, że Kiszczak jest „winny nieumyślnego” przyczynienia się do śmierci górników z kopalni „Wujek” i umorzył sprawę. W 2011 r. Sąd Okręgowy uniewinnił Kiszczaka.

Ra/wPolityce.pl, Polskieradio.pl